Dyagilev t. Rusland, EHRM 10 maart 2020, nr. 49972/16

Klager heeft in verband met gewetensbezwaren een beroep gedaan op een uitzondering op de militaire dienstplicht, maar dit is niet gehonoreerd omdat de bevoegde commissie niet overtuigd was van klagers beweerde pacifisme. Het Hof overweegt dat de procedure heeft voldaan aan de nodige zorgvuldigheidvereisten. Het is dan niet aan het Hof om zijn eigen oordeel daarvoor in de plaats te stellen, tenzij de uitkomsten kennelijk willekeurig of manifest onredelijk zijn gebleken. Daarvan is in dit geval niet gebleken. Met 4 stemmen tegen 3 stelt het Hof dan ook vast dat art. 9 EVRM niet is geschonden.

Cînţa t. Roemenië, EHRM 18 februari 2020, nr. 3891/19

Een vader met een psychiatrische stoornis krijgt na een echtscheiding geen omgangsregeling met zijn kind. Het Hof oordeelt dat dit in strijd is met art. 8 EVRM omdat er onvoldoende redenen zijn gegeven om aan te kunnen nemen dat een omgangsregeling niet in het belang van het kind zou zijn. Het Hof constateert daarnaast een schending van het discriminatieverbod van art. 14 EVRM omdat de psychiatrische stoornis de doorslaggevende reden was voor de weigering van een omgangsregeling, en niet een objectieve factor zoals diens capaciteiten om goed met een kind te kunnen omgaan.

Religious Community of Jehovah’s Witnesses t. Azerbeidzjan, EHRM 20 februari 2020, nr. 52884/09

In Azerbeidzjan is het nodig om toestemming van een Comité te krijgen voor het importeren van religieuze boeken. Die toestemming is een aantal keren aan de Azerbeidzjaanse tak van de Jehova’s Getuigen geweigerd, maar de uitspraken van het Comité en van nationale rechters waren niet consistent. Het Hof betwijfelt of de beslissingen op basis van de wet voldoende voorzienbaar waren, maar concludeert vooral ten gronde dat sprake is van een schending van de vrijheid van meningsuiting omdat er onvoldoende relevante redenen zijn gegeven voor een importverbod.

A.S.N. e.a. t. Nederland, EHRM 25 februari 2020, nrs. 68377/17 en 530/18

Twee Sikh-families zijn vanuit Afghanistan naar Nederland gevlucht. Hun asielverzoeken zijn afgewezen vanwege de ongeloofwaardigheid van hun relaas over eerder geweldgebruik in Afghanistan en klagers dreigen nu te worden uitgezet naar Afghanistan. Het Hof oordeelt dat de Sikhs in Afghanistan weliswaar een kwetsbare positie hebben, maar dat die niet zodanig is dat uitzetting van Sikhs helemaal niet mogelijk is. In het onderhavige geval zijn bovendien de risico’s primair van humanitaire aard. Uitzetting levert dan ook geen concreet risico van een art. 3 EVRM-schending op. Drie dissenters (Lemmens, Vehabovic en Schukking) vinden dat het Nederlandse onderzoek onvoldoende zorgvuldig was, omdat de beleidsregels te weinig ruimte lieten voor het laten meewegen van individuele risico’s.

Khadija Ismayilova t. Azerbeidzjan (nr. 2), EHRM 27 februari 2020, nr. 30778/15

Klaagster is een Azerbeidzjaanse onderzoeksjournalist en activist. In 2014 is zij gearresteerd op verdenking van uitlokking van een poging tot zelfmoord door een oud-collega; later is zij beschuldigd van andere vergrijpen. Volgens het Hof bestond er geen redelijke verdenking tegen klaagster, zodat het voorarrest in strijd was met art. 5 lid 1 EVRM. Daarnaast hebben publieke verklaringen van de openbaar aanklager de onschuldpresumptie van art. 6 lid 2 EVRM geschonden. De willekeurige arrestatie en het misbruik van strafprocesrecht maken onderdeel uit van een patroon van politieke vervolgingen. Ook art. 18 EVRM is in deze zaak daarom geschonden.

Sigríður Elín Sigfúsdóttir t. IJsland, EHRM 25 februari 2020, nr. 41382/17

Klaagster was directeur van de zakelijke bankafdeling van de omgevallen bank Landsbanki. Zij is strafrechtelijk vervolgd en veroordeeld vanwege o.m. marktmanipulatie. Later kwamen via de media berichten naar buiten dat een aantal rechters aandelen had gehad in Landsbanki, waaronder rechters die klaagster hadden veroordeeld. Het Hof oordeelt voor één rechter dat vanwege de omvang van de aandelenportefeuille er inderdaad een objectief gerechtvaardigde twijfel aan de onpartijdigheid kon zijn ontstaan, in strijd met art. 6 EVRM.

Marilena-Carmen Popa t. Roemenië, EHRM 18 februari 2020, nr. 1814/11

De hoogste rechter in Roemenië heeft in een strafzaak de uitspraak van een lagere rechter vernietigd en de zaak vervolgens zelf afgedaan op basis van de in eerste aanleg vastgestelde feiten en zonder een specifieke getuige opnieuw te horen. Hoewel het Hof benadrukt dat het opnieuw onderzoeken van de feiten en het horen van getuigen in dit soort gevallen meestal nodig is, komt het hier tot de conclusie dat art. 6 EVRM niet is geschonden omdat het opnieuw horen van de getuige niet tot een substantieel andere beoordeling zou hebben geleid.

Y.I. t. Rusland, EHRM 25 februari 2020, nr. 68868/14

Vanwege drugsgebruik door de moeder is haar de ouderlijke macht over haar drie kinderen ontnomen. Voor een dergelijke, zware inbreuk op het recht op respect voor het gezinsleven moet volgens het Hof een zware rechtvaardiging bestaan en de procedure moet zorgvuldig verlopen. De onderhavige procedure vertoonde echter tal van tekortkomingen en er zijn onvoldoende redenen gebleken die de zware maatregel konden rechtvaardigen. Schending art. 8 EVRM.

Abukauskai t. Litouwen, EHRM 25 februari 2020, nr. 72065/17

Nadat het huis van klagers in brand is gestoken, is op nationaal niveau een strafrechtelijk onderzoek ingesteld, maar dit heeft te weinig bewijs opgeleverd om iemand te kunnen vervolgen. Volgens klagers is daarbij het onderzoek tekortgeschoten. Het Hof constateert dat in dit geval alleen schade is veroorzaakt aan het huis en de eigendommen van klager, zonder dat er gevaar is geweest voor leven of gezondheid van klagers. Alleen flagrante en ernstige tekortkomingen in het strafproces kunnen in dat geval een schending van art. 1 EP EVRM opleveren. Daarvan was in dit geval geen sprake.

M.A. e.a. t. Bulgarije, EHRM 20 februari 2020, nr. 5115/18

In China hebben de autoriteiten honderdduizenden tot miljoenen Oeigoeren samengebracht in ‘heropvoedingskampen’ om separatisme in de Oeigoerse autonome regio te bestrijden. Uit internationale rapporten blijkt dat daar op grote schaal sprake is van mishandeling en foltering. Oeigoeren die zijn gevlucht wegens verdenking van separatisme lopen bij terugkeer een bijzonder risico om in zo’n kamp te worden gedetineerd en daar te worden onderworpen aan een willekeurig proces, mishandeling of de dood. Daarom is het in strijd met art. 2 en 3 EVRM om klagers – Oeigoerse vluchtelingen die worden verdacht van separatisme – niet te beschermen tegen uitzetting naar China.