Petro Carbo Chem S.E. t. Roemenië, EHRM 30 juni 2020, nr. 21768/12

Een Duits chemiebedrijf is grootaandeelhouder geworden van een Roemeense onderneming. Op zeker moment ontspint zich een mediaoorlog tussen het Duitse bedrijf en de CEO van de Roemeense onderneming in verband met de bedrijfsvoering, financiële kwesties en staatssteun. In een smaadprocedure wordt de CEO in het gelijk gesteld en wordt klager tot een symbolische schadevergoeding veroordeeld. Het EHRM ziet hierin een schending van art. 10 EVRM, vooral omdat de rechter de belangen van de beide spelers niet goed tegen elkaar heeft afgewogen. De klacht van het bedrijf over reputatieschade onder art. 8 EVRM verklaart het kennelijk ongegrond.

Khadija Ismayilova t. Azerbeidzjan (nr. 3), EHRM 7 mei 2020, nr. 35283/14

Over een kritische onderzoeksjournalist is in een regeringskrant een stuk geschreven waarin zij in verband werd gebracht met een seksschandaal. Een smaadklacht hierover van klaagster bleef zonder succes. Het EHRM is van oordeel dat de publicatie haar reputatie en goede naam aantastte. Het ging hier om een bijdrage die alleen nieuwsgierigheidsbevrediging en het prikkelen van de lezers tot doel had en die geen bijdrage aan een debat over een onderwerp van algemeen belang vormde. De nationale rechters hebben de zaak ook niet zorgvuldig beoordeeld. Het Hof stelt dan ook een schending vast van art. 8 EVRM.

Tête t. Frankrijk, EHRM 26 maart 2020, nr. 59636/16

Klager heeft een open brief aan de Franse autoriteit financiële markten geschreven waarin hij stelde dat een bankengroep zich mogelijk schuldig maakte aan strafbare feiten. Naar aanleiding van een klacht van de bank is klager een boete van 3000 euro wegens laster opgelegd. Volgens het Hof hebben de nationale rechters ten onrechte alleen de wetgeving over laster toegepast en geen eigen afweging gemaakt. De brief was geschreven over een onderwerp van maatschappelijke controverse, diende een politiek doel en was genuanceerd geformuleerd; ook was de boete relatief hoog. De veroordeling leverde dan ook een schending op van art. 10 EVRM.

Europees Hof voor de Rechten van de Mens 16 januari 2020, nr. 59347/11, ECLI:CE:ECHR:2020:0116JUD005934711 (Wojtyczek (President), Pejchal, Harutyunyan, Pastor Vilanova, Eicke, Ilievski, Sabato)

Het EHRM oordeelt dat de strafrechtelijke veroordeling van Italiaanse journalisten wegens smaad een schending van de vrijheid van meningsuiting oplevert. Het betrof hier een onderwerp van algemeen belang, namelijk de moord op een journalist. De journalisten kunnen niet verantwoordelijk worden gehouden voor de uitingen van een geïnterviewde politieman en daarnaast hadden zij veel feitelijk materiaal aangeleverd ter ondersteuning.

Europees Hof voor de Rechten van de Mens 26 november 2019, nr. 29088/08, ECLI:CE:ECHR:2019:1126JUD002908808 (Pinto de Albuquerque (President), Keller, Elósegui)

Aan de klager, een oppositieleider, is een boete van 14.000 euro opgelegd omdat hij in een radio-interview de burgemeester zou hebben besmaad. Het Hof oordeelt dat er geen dwingende maatschappelijke noodzaak was voor het opleggen van een zo hoge boete en dat er – in het licht van de zeer smalle margin of appreciation in dit soort zaken – ook geen voldoende rechtvaardiging is gegeven voor de veroordeling wegens smaad.

Hof van Justitie van de Europese Unie 3 oktober 2019, zaak C-18/18, ECLI:EU:C:2019:821 (Prechal (Kamerpresident), Biltgen, Malenovský (rapporteur), Fernlund en Rossi)

Een hostingprovider – in dit geval Facebook – kan aansprakelijk zijn, als hij onwettige informatie – of informatie die identiek is aan eerder gepubliceerde onwettige informatie – niet verwijdert op last van een rechter, ook als zo’n rechterlijk bevel wereldwijde gevolgen sorteert. De hostingproviders mogen daarbij geen excessieve verplichtingen worden opgelegd, maar aan die eis wordt voldaan als in een rechterlijk bevel specifiek bepaalde gegevens worden genoemd die in berichten moeten voorkomen en als de hostingprovider niet verplicht is om een autonome beoordeling te verrichten, zodat hij geautomatiseerde technieken en onderzoeksmethoden kan gebruiken.