Bulgakov t. Rusland, EHRM 23 juni 2020, nr. 20159/15

Klager onderhoudt een website waarop in 2012 verboden inhoud is aangetroffen. Zonder dat klager daarvan wist, heeft een rechter vervolgens bevolen dat de toegang tot het IP-adres van de website moest worden geblokkeerd. Het Hof overweegt dat het hierbij gaat om een extreme maatregel, die vergelijkbaar is met het blokkeren van een volledig televisiestation, terwijl slechts één stukje van de website illegale informatie bevatte. Een dergelijke vergaande blokkeringsmaatregel was volgens het Hof op basis van de Russische wetgeving niet voorzienbaar en de wetgeving bood ook onvoldoende waarborgen tegen willekeur. Daardoor is art. 10 EVRM geschonden.

Vladimir Kharitonov t. Rusland, EHRM 23 juni 2020, nr. 10795/14

Klager onderhoudt een website die wordt gehost door een ‘shared webhosting’-provider. Deze provider maakte het mogelijk dat via één IP-adres veel verschillende websites met verschillende domeinnamen konden worden bereikt. Nadat op een van de andere websites mogelijk illegale inhoud was aangetroffen, besloot telecomtoezichthouder Roskomnadzor om het IP-adres te blokkeren; daardoor werd ook klagers (onschuldige) website onbereikbaar. Het Hof is van oordeel dat deze zeer brede maatregel niet voorzienbaar was op basis van de toepasselijke wetgeving. Gelet daarop is art. 10 EVRM geschonden. Daarnaast is onvoldoende toegang geboden tot een effectief rechtsmiddel.

Pendov t. Bulgarije, EHRM 26 maart 2020, nr. 44229/11

De server van klager is in beslag genomen in verband met een intellectueel-eigendomsrechtelijk onderzoek. Daardoor kon klager zijn website voor Japanse animecultuur niet meer hosten, waardoor hij een belangrijke inkomstenbron kwijtraakte. Het Hof stelt vast dat het eigendomsrecht van klager is geschonden doordat de schade aanzienlijk was, terwijl er gedurende de hele periode van inbeslagname geen onderzoek van de server is uitgevoerd; bovendien had dat onderzoek ook op basis van een kopie kunnen worden gedaan. Op vergelijkbare gronden stelt het Hof een schending vast van klagers vrijheid van meningsuiting.

Hof van Justitie van de Europese Unie 3 oktober 2019, zaak C-18/18, ECLI:EU:C:2019:821 (Prechal (Kamerpresident), Biltgen, Malenovský (rapporteur), Fernlund en Rossi)

Een hostingprovider – in dit geval Facebook – kan aansprakelijk zijn, als hij onwettige informatie – of informatie die identiek is aan eerder gepubliceerde onwettige informatie – niet verwijdert op last van een rechter, ook als zo’n rechterlijk bevel wereldwijde gevolgen sorteert. De hostingproviders mogen daarbij geen excessieve verplichtingen worden opgelegd, maar aan die eis wordt voldaan als in een rechterlijk bevel specifiek bepaalde gegevens worden genoemd die in berichten moeten voorkomen en als de hostingprovider niet verplicht is om een autonome beoordeling te verrichten, zodat hij geautomatiseerde technieken en onderzoeksmethoden kan gebruiken.