Mehmet Çiftçi en Suat Incedere t. Turkije, EHRM 18 januari 2022, nrs. 21266/19 en 21774/19

In 2016 hebben verschillende gevangenen in het kader van een herdenking gedichten voorgelezen en liederen gezongen. Nu dit handelen in strijd is met de orderegels in de gevangenis, is hiervoor een sanctie opgelegd. Het EHRM overweegt dat de nationale rechters op geen enkele manier duidelijk hebben gemaakt hoe in dit geval de geldende regels op de feiten zijn toegepast en of er een belangenafweging in overeenstemming met de EHRM-criteria is uitgevoerd. Daardoor is niet aangetoond dat er relevante en voldoende redenen bestonden voor de inbreuk op de uitingsvrijheid, in strijd met art. 10 EVRM.

Milanković t. Kroatië, EHRM 20 januari 2022, nr. 33351/20

Milanković was politiecommandant ten tijde van de Kroatische onafhankelijkheidsverklaring in 1991. Later is hij veroordeeld vanwege oorlogsmisdrijven die met zijn medeweten of onder zijn commando zijn gepleegd. Volgens Milanković is daarbij een onvoorzienbare en te brede uitleg gegeven aan onder meer de Geneefse Conventies. Mede op basis van de door het Joegoslaviëtribunaal gegeven uitleg van de relevante begrippen concludeert het EHRM dat deze verdragen ook van toepassing zijn op niet-internationale conflicten en op het commando gevoerd binnen de politie. Ook acht het EHRM die uitleg voldoende voorzienbaar. Art. 7 EVRM is door de veroordeling dan ook niet geschonden.

Sātiņi-S SIA, HvJ EU 27 januari 2022, zaak C-238/20

Onder de habitat- en vogelrichtlijnen zijn eigenaren van natuurgebieden verplicht om beschermende maatregelen te treffen. Het HvJ oordeelt dat dit een gebruiksbeperking oplevert in de zin van art. 17 Hv. Deze is gerechtvaardigd in het licht van het algemeen belang van milieubescherming en tast het eigendomsrecht niet onevenredig en in zijn kern aan. De lidstaten kunnen ervoor kiezen om het nadeel dat door de verplichting tot het treffen van maatregelen ontstaat te compenseren. Krachtens EU-recht zijn ze daartoe echter niet verplicht. Compensatie levert bovendien staatssteun op, waarop het daarvoor geldende de-minimisplafond van 30.000 EUR van toepassing is.

Sy t. Italië, EHRM 24 januari 2022, nr. 11791/20

Sy is in 2017 strafrechtelijk vervolgd, maar vrijgesproken vanwege ontoerekeningsvatbaarheid. Wel zou hij moeten worden geplaatst in een tehuis voor de uitvoering van preventieve maatregelen (REMS). Daar bleken echter geen plaatsen beschikbaar. Ondanks verschillende hernieuwde rechterlijke bevelen om klager in een REMS te plaatsen en een interimmaatregel van het EHRM van die strekking, is klager pas in 2020 naar een REMS overgebracht. Het EHRM acht dit in strijd met art. 5 lid 1 (e) en art. 6 lid 1 EVRM. Bovendien is art. 34 EVRM geschonden door de (mede door een corona-lockdown veroorzaakte) late tenuitvoerlegging van de EHRM-interimmaatregel.

Corneschi t. Roemenië, EHRM 11 januari 2022, nr. 21609/16

Een medewerker van de Roemeense veiligheidsdienst is ontslagen nadat hij werd verdacht van smokkel. Hij heeft daartegen beroep ingesteld, maar hij kreeg geen toegang tot een vertrouwelijk deel van het dossier dat aan zijn ontslag ten grondslag lag. Het EHRM ziet daarvoor onvoldoende redenen en acht de rechterlijke beoordeling van klagers verzoek om toegang tot het volledige dossier onzorgvuldig. Daardoor is de wezenlijke kern van art. 6 lid 1 EVRM aangetast, in het bijzonder het recht op een procedure op tegenspraak en op ‘equality of arms’.

Ekimdzhiev e.a. t. Bulgarije, EHRM 11 januari 2021, nr. 70078/12

Het EHRM heeft in 2007 geoordeeld dat het Bulgaarse systeem voor geheim toezicht niet in overeenstemming is met art. 8 EVRM. Inmiddels is de wetgeving gewijzigd, maar dezelfde personen en organisaties als in 2007 hebben geklaagd dat de nieuwe wetgeving nog steeds ontoereikend is. In het licht van zijn vaste rechtspraakcriteria onderzoekt het EHRM de nieuwe wetgeving en het stelt vast dat die – zowel op het punt van het systeem van ‘secret surveillance’ als waar het gaat om dataretentie en toegang tot data – nog veel tekortkomingen vertoont. Van een schending van art. 8 EVRM is daardoor nog steeds sprake.

Iacob-Ridzi t. Roemenië, EHRM 9 november 2021 (ontv.besl.), nr. 41564/15

Klaagster, in de relevante periode Minister voor Jeugd en Sport, wordt voor onder andere misbruik van ambt veroordeeld. Het EHRM ziet geen schending van het recht op een eerlijk proces in het gegeven dat zij bepaalde belastende getuigen niet heeft kunnen ondervragen, in verband met het overig bewijs en de compenserende factoren die door nationale gerechten zijn toegepast.

Koch Personaldienstleistungen GmbH, HvJ EU 13 januari 2022, zaak C-514/20

Een Duitse cao-bepaling kent een specifieke berekeningsmethode voor vergoeding van overwerkuren. De uren die overeenkomen met de door de werknemer opgenomen jaarlijkse vakantie worden daarbij niet als gewerkte uren meegeteld om te bepalen of de drempel voor het krijgen van een overwerktoeslag is bereikt. Het HvJ EU oordeelt dat deze berekeningswijze niet in overeenstemming is met art. 7 lid 1 van richtlijn 2003/88, gelezen in het licht van art. 31 lid 2 Hv.

Krayeva t. Oekraïne, EHRM 13 januari 2022, nr. 72858/13

Een administratief medewerkster in Oekraïne heeft per abuis een verkeerd bedrag opgenomen in een belastingverklaring voor geïmporteerde goederen met een waarde van EUR 48.661. Meteen toen ze dit ontdekte heeft ze geprobeerd dit recht te zetten. De douane accepteerde dat niet en uiteindelijk kreeg ze, vanwege schending van de aangifteregels, een boete opgelegd ter hoogte van de waarde van de goederen. Het EHRM betwijfelt of in dit geval de vereiste opzet aantoonbaar was, maar acht vooral problematisch dat geen matiging van de boete in het licht van het proportionaliteitsvereiste mogelijk was. Strijd met art. 1 EP EVRM.

Lee t. Verenigd Koninkrijk, EHRM 7 december 2021 (ontv.besl.), nr. 18860/19

Gareth Lee heeft in 2014 een taart besteld bij een bakker, waarop hij het logo van zijn organisatie ‘QueerSpace’ wilde laten afdrukken, en de tekst ‘Support Gay Marriage’. Om religieuze redenen weigerde de bakker de opdracht uit te voeren. Lee heeft geprocedeerd over ongelijke behandeling en schending van het consumentenrecht, maar is in het ongelijk gesteld. Het EHRM verklaart de zaak niet-ontvankelijk omdat Lee voor de nationale rechter onvoldoende concreet en specifiek beroep heeft gedaan op de relevante EVRM-rechten. Daardoor heeft hij de nationale rechtsmiddelen in feite niet uitgeput, in strijd met art. 35 lid 1 en 4 EVRM.