S.C.R.L., HvJ EU 13 oktober 2022, zaak C-344/20

De sollicitatie van L.F. voor een stageplaats bij een woningcorporatie is afgewezen omdat zij een hoofddoek draagt en dat in strijd is met het neutraliteitsbeleid van de corporatie. Het HvJ EU benadrukt dat bij de toetsing van indirect onderscheid geen verschil mag worden gemaakt tussen ‘godsdienst’ en ‘levensovertuiging’ – deze gronden moeten worden gelijkgesteld. Daarnaast laat het vanwege de ontbrekende consensus op dit terrein veel vrijheid aan de staten om in hun nationale recht en bij de belangenafweging bij indirect onderscheid (zoals in het onderhavige geval) meer gewicht toe te kennen aan de godsdienstvrijheid dan aan de ondernemingsvrijheid.

S.F.K. t. Rusland, EHRM 11 oktober 2022, nr. 5578/12

Een jonge vrouw raakte zwanger, maar haar ouders waren sterk tegen de zwangerschap gekant. Zij dwongen haar – in het geval van de vader met zware bedreigingen – tot een abortus. De arts in het (openbare) ziekenhuis ging hierin mee en voerde de abortus uit, waarbij hij ook geen goed medisch onderzoek uitvoerde. Het EHRM houdt de staat daarom medeverantwoordelijk voor de gedwongen abortus, waarvan het aanneemt dat die onder zodanige dwang plaatsvond dat art. 3 EVRM is geschonden. Daarnaast is er na de abortus onvoldoende via het strafrecht opgetreden, waardoor de staat ook zijn procedurele positieve verplichtingen niet is nagekomen.

Stancu e.a. t. Roemenië, EHRM 18 oktober 2022, nr. 22953/16

Op een nieuwswebsite zijn verschillende artikelen geplaatst waarin kritisch wordt gerapporteerd over de rol van een openbaar aanklager – O.S.H. – in een strafzaak waarin de verdachte is vrijgelaten. O.S.H. heeft geprocedeerd wegens reputatieschade en is in het gelijk gesteld. Het EHRM oordeelt dat daarmee inbreuk is gemaakt op de uitingsvrijheid van de nieuwssite. Nu het ging om een onderwerp van algemeen belang, de reputatie van O.S.H. niet ernstig is aangetast, er een voldoende feitelijke basis was voor het artikel en de opgelegde civiele schadevergoeding (1000 euro) een ontmoedigend effect kon hebben, concludeert het Hof dat art. 10 EVRM is geschonden.

Theo National Construct S.R.L. t. Moldavië, EHRM 11 oktober 2022, nr. 72783/11

De Roemeense wegenbouwonderneming Theo National Construct was een partnerschap aangegaan met de Moldavische ondernemingen Q en S, waarbij Theo National Construct waardevolle machinerie inbracht. Via allerlei wegen wist onderneming S vervolgens Theo National Construct uit de constructie te zetten, waarna de machinerie op de bank overging die eerder leningen aan het samenwerkingsverband had verstrekt. Het EHRM vermoedt kwade trouw en fraude bij de procedures die S heeft aangespannen en oordeelt dat de procedures jegens Theo National Construct willekeurig en onrechtmatig zijn verlopen. Het stelt dan ook een schending vast van art. 1 EP EVRM.

Zeggai t. Frankrijk, EHRM 13 oktober 2022, nr. 12456/19

Rondom de onafhankelijkheid van Algerije zijn specifieke voorzieningen getroffen voor mensen die de Franse nationaliteit wilden behouden of verwerven. De ouders van klager hebben destijds niet van die voorzieningen gebruik gemaakt, waardoor hij ook zelf niet de Franse nationaliteit heeft gekregen. Hij vindt dat dit een ongelijke behandeling oplevert ten opzichte van mensen die na de onafhankelijkheid zijn geboren en waarvoor een andere nationaliteitsregeling geldt. Het Hof oordeelt dat de destijds getroffen regeling gerechtvaardigd is en dat er bovendien gemakkelijke en toegankelijke manieren bestaan om alsnog de Franse nationaliteit te verwerven. Art. 8 jo. 14 EVRM is dan ook niet geschonden.

Angerjärv en Greinoman t. Estland, EHRM 4 oktober 2022, nrs. 16358/18 en 34964/18

Twee advocaten hebben volgens een Estse rechtbank ten onrechte een wrakingsverzoek tegen een van de rechters ingediend. Daarop is besloten dat zij in de betreffende rechtszaken niet meer als procesvertegenwoordiger voor hun cliënten mochten optreden. Het EHRM oordeelt met 4 stemmen tegen 3 dat de impact op hun rechten te beperkt is om de zaak binnen het toepassingsbereik van art. 6 lid 1 EVRM te laten vallen. Evenmin was er een zodanige aantasting van hun privéleven dat art. 8 EVRM op de zaak van toepassing zou kunnen zijn.

Besnik Cani t. Albanië, EHRM 4 oktober 2022, nr. 37474/20

Een openbaar aanklager is, net als alle andere aanklagers en rechters, in 2018 onderworpen aan een extra integriteits- en kwalificatieonderzoek. Vanwege daaruit blijkende onregelmatigheden is hij ontslagen. In de procedure hierover was een rechter betrokken die zelf niet aan de kwalificatievereisten voldeed omdat hij eerder ontslagen was geweest. Het EHRM oordeelt dat daardoor geen sprake is geweest van beoordeling door een ‘bij wet ingesteld gerecht’ in de zin van art. 6 lid 1 EVRM. Het beveelt Albanië op grond van art. 46 EVRM aan om de zaak te heropenen.

De Legé t. Nederland, EHRM 4 oktober 2022, nr. 58342/15

Uit een belastingonderzoek is gebleken dat De Legé ten onrechte geen opgaaf heeft gedaan van Luxemburgse bankrekeningen. Hij weigert de gevraagde gegevens te overleggen omdat hij vreest voor zelfincriminatie. Uiteindelijk is hij via een rechterlijke uitspraak verplicht om alsnog de informatie te verstrekken. Ook is een navorderingsaanslag en een boete opgelegd. Het EHRM verduidelijkt de betekenis van het zelfincriminatieverbod als het gaat om financiële documenten. Het stelt vast dat de onderhavige kwestie niet binnen het bereik van dit verbod valt en dat art. 6 EVRM dus niet is geschonden.

Juszczyszyn t. Polen, EHRM 6 oktober 2022, nr. 35599/20

Een Poolse hogerberoepsrechter wilde toetsen of een lagere rechter rechtsgeldig was benoemd. Volgens de minister van justitie zou dat leiden tot wanorde en anarchie; de rechter werd daarop tuchtrechtelijk vervolgd en geschorst. Het EHRM benadrukt dat de Poolse tuchtkamer geen gerecht is in de zin van art. 6 lid 1 EVRM. De schorsing van de rechter vormt bovendien een aantasting van diens professionele integriteit en is in strijd met art. 8 EVRM. Vanwege het buitenliggende, dominante doel van het ontmoedigen van rechters om de rechtmatigheid van benoemingen te controleren, oordeelt het EHRM dat ook art. 18 EVRM is geschonden.

Khural en Zeynalov t. Azerbeidzjan, EHRM 6 oktober 2022, nr. 55069/11

In een krant in Azerbeidzjan is een artikel gepubliceerd waarin suggesties werden gedaan over gedragingen van een hoge ambtenaar. Die procedeerde met succes tegen de krant, die werd veroordeeld tot het betalen van onder meer een schadevergoeding. Het Hof overweegt dat de krant een eigen rechtspersoonlijkheid had en dus als klager kan optreden. De krant is onzorgvuldig te werk gegaan door feiten niet goed te controleren en te verifiëren, zodat is gehandeld in strijd met de eisen van journalistieke ethiek. De veroordeling wegens smaad is dan ook niet in strijd met art. 10 EVRM.