N.S. t. Verenigd Koninkrijk, EHRM 25 maart 2025, nr. 38134/20

Vanwege psychologische problemen bij N.S. is een van haar kinderen (Y) in 2016 bij een pleegouder geplaatst met het oog op adoptie. N.S. is destijds niet tegen die plaatsingsmaatregel opgekomen en heeft ook niet aangedrongen op intensief contact met Y. In 2019 is – na nader deskundigenonderzoek en een uitgebreide procedure – besloten tot adoptie van Y door de pleegouder. Daartegen is N.S. wel opgekomen, maar zonder succes. Het EHRM overweegt dat de autoriteiten niet valt te verwijten dat zij de initiële plaatsingsmaatregel hebben genomen. Nu de adoptiemaatregel met goede waarborgen was omkleed, is art. 8 EVRM niet geschonden.

Niort t. Italië, EHRM 27 maart 2025, nr. 4217/23

Niort lijdt aan ernstige persoonlijkheidsstoornissen. Hij zit sinds 2016 in de gevangenis, waar hij volgens het EHRM een goede behandeling krijgt en waar hij niet in slechte omstandigheden verkeert. Toch is art. 3 EVRM geschonden, omdat de autoriteiten onvoldoende hebben onderzocht of zijn psychiatrische gesteldheid zich wel verdraagt met een regulier gevangenisregime. Daarnaast is art. 6 EVRM geschonden omdat een nationale uitspraak tot overplaatsing naar een andere gevangenis niet snel genoeg ten uitvoer is gelegd. Omdat niet is gebleken van een structureel probleem ziet het Hof geen aanleiding om algemene maatregelen voor te stellen onder art. 46 EVRM.

Ships Waste Oil Collector B.V. e.a. t. Nederland, EHRM (GK) 1 april 2025, nrs. 2799/16, 2800/16, 3124/16 en 3205/16

Verschillende ondernemingen zijn mogelijk betrokken geweest bij verboden afvalwaterlozingen. Bij het onderzoek daarnaar zijn telefoongesprekken onderschept, waarbij (rechtstreeks en als ‘bijvangst’) is gebleken dat de ondernemingen zich ook schuldig zouden maken aan verboden prijsafspraken. De relevante gespreksinformatie is daarop doorgegeven aan de Nederlandse Mededingingsautoriteit, die hiervoor boetes heeft opgelegd. De Grote Kamer bevestigt een eerder oordeel van een Kamer dat de wettelijke grondslag voor deze doorgifte toereikend is en dat de doorgifte met voldoende waarborgen was omkleed. Er waren relevante redenen voor de doorgifte en er was toereikende rechtsbescherming. Er is daarom geen strijd met art. 8 of 13 EVRM.

Swiftair, HvJ EU 3 april 2025, zaak C-701/23

In 2014 is een Spaans vliegtuig van Swiftair neergestort in Mali, waarbij de inzittenden (onder wie 54 Franse staatsburgers) om het leven kwamen. Zowel in Frankrijk als in Spanje werd een onderzoek ingesteld. In Spanje werd uiteindelijk besloten de bemanning niet te vervolgen omdat hen geen blaam trof. In Frankrijk werd wel Swiftair in staat van beschuldiging gesteld. Volgens de nationale rechter konden hierbij ne-bis-in-idemvragen rijzen, maar het HvJ EU verklaart de prejudiciële vragen niet-ontvankelijk omdat Swiftair als rechtspersoon niet onder art. 54 Schengenuitvoeringsovereenkomst valt. Art. 50 Hv is daardoor gelet op art. 51 lid 1 Hv niet van toepassing.

Engie România SA, HvJ EU 30 januari 2025, zaak C-205/23

Wegens administratieve overtredingen heeft ANRE (de Roemeense regelgevende instantie voor energie) aardgasleverancier Engie România SA een bestuurlijke boete opgelegd van ongeveer  160.000 euro omdat Engie haar transparantieverplichtingen niet is nagekomen. Daarnaast heeft de ANPC (de Roemeense instantie voor consumentenbescherming) een bestuurlijke boete opgelegd van 30.000 euro wegens de misleiding van consumenten. Het HvJ EU oordeelt dat een dergelijke dubbele boeteoplegging gerechtvaardigd kan zijn als onder meer is gezorgd voor voldoende coördinatie en de boeteoplegging evenredig is aan de ernst van de overtredingen.

Procureur de la République, HvJ EU 20 maart 2025, zaak C-763/22

Jegens de in Spanje verblijvende OP is vanuit Zwitserland een uitleveringsverzoek gedaan. Op hetzelfde moment heeft de Franse strafrechter verzocht een Europees aanhoudingsbevel jegens OP uit te vaardigen. In dit soort situaties van samenloop moet volgens het HvJ EU in het licht van art. 47 Hv een doeltreffend beroep in rechte mogelijk zijn voor de betrokkene. Daarbij moet kunnen worden beoordeeld of aan alle eisen voor een EAB is voldaan en of ook verder de fundamentele (procedurele) rechten van de betrokkene worden gerespecteerd als aan een van twee verzoeken voorrang wordt gegeven.

Arce, HvJ EU 20 maart 2025, zaak C-365/23

In 2009 heeft onderneming A een overeenkomst gesloten met de 17-jarige C ter ondersteuning van zijn carrière als basketballer. Als tegenprestatie moest C 15 jaar lang 10% van zijn netto-inkomsten aan A afdragen. In 2020 vorderde A nakoming, ten bedrage van 1,6 miljoen euro. Het HvJ EU overweegt dat het contract het moeilijk maakte om de langetermijnconsequenties ervan te overzien. De nationale rechter moet nagaan of het daarmee oneerlijk was. Gelet op art. 24 Hv en art. 3 IVRK moet hij rekening houden met C’s minderjarigheid en het feit dat de overeenkomst destijds door zijn ouders namens hem is gesloten.

BRD – Groupe Société Générale S.A. t. Roemenië, EHRM 18 maart 2025

In 2008 resp. 2012 zijn er verschillende huiszoekingen uitgevoerd bij een Roemeense bank, BRD, één in het kader van een mededingingsrechtelijk onderzoek en twee in het kader van strafrechtelijke onderzoeken naar handelen van bankmedewerkers. Alle huiszoekingen hebben een inbreuk opgeleverd op het huisrecht en communicatiegeheim. In de mededingingsrechtelijke procedure is art. 8 EVRM niet geschonden, nu de huiszoeking daar met voldoende waarborgen was omkleed en maar een beperkt en gericht aantal documenten in beslag is genomen. Bij het strafrechtelijke onderzoek ontbraken voldoende procedurele waarborgen, met name goede rechterlijke toetsing, en is art. 8 EVRM wel geschonden.

Deldits, HvJ EU 13 maart 2025, zaak C-247/23

VP heeft in 2014 in Hongarije de vluchtelingenstatus gekregen vanwege zijn genderstatus: hij is als vrouw geboren, maar zijn genderidentiteit is mannelijk. Hongarije wil alleen de aanduiding in het asielregister niet veranderen van vrouwelijk naar mannelijk, omdat VP geen geslachtsveranderende operatie heeft ondergaan. Het HvJ EU overweegt dat in dit soort gevallen recht moet worden gedaan aan het rectificatierecht van art. 5 AVG. Een vereiste van bewijs van een geslachtsveranderende operatie komt daarbij in strijd met de wezenlijke kern van art. 3 en 7 Hv en is ook naar EHRM-rechtspraak niet aanvaardbaar. Overlegging van een medisch-psychologisch certificaat moet kunnen volstaan.

Vyacheslavova e.a. t. Oekraïne, EHRM 13 maart 2025, nrs. 39553/16 en 6 andere

In 2013/2014 vonden in Oekraïne de zogenaamde Maidanprotesten plaats, die zich van Kyiv uitbreidden naar steden als Odessa. Daar vond uiteindelijk een grote clash plaats tussen Maidandemonstranten en (pro-Russische) anti-Maidanactivisten, waarbij 48 mensen om het leven kwamen. Het EHRM overweegt dat de clash is geïnstigeerd door pro-Russische propaganda en desinformatie, net als door samenspanning van de politie met de anti-Maidanactivisten. Niettemin hebben de Oekraïense autoriteiten ook zelf onvoldoende gedaan om het geweld te voorkomen en later te beëindigen. Terwijl zij betekenisvol, transparant en onafhankelijk onderzoek hadden moeten uitvoeren, is ook dat niet gebeurd. Daardoor is art. 2 EVRM geschonden.