Korkut en Amnesty International Turkije t. Turkije, EHRM 9 mei 2023, nr. 61177/09

In 2007 is aan Amnesty International Turkije een boete opgelegd omdat de organisatie financiering ontvangen had uit het buitenland zonder dat daar naar behoren opgave van was gedaan. Volgens de organisatie golden deze verplichtingen niet als, zoals in dit geval, de financiering afkomstig is van een in het buitenland gevestigde moederorganisatie, maar dit verweer werd van de hand gewezen. Het EHRM stelt vast dat de nationale rechters de argumenten van Amnesty hebben genegeerd en hebben nagelaten om de – op dit punt erg onduidelijke – wetgeving te verhelderen. Daardoor was de boete niet bij wet voorzien, in strijd met art. 11 EVRM.

Sàrl Gator t. Monaco, EHRM 11 mei 2023, nr. 18287/18, [EVRM art. 10]

Tegen Sàrl Gator is een procedure gestart wegens achterstallige huur. In zijn hoger-beroepschrift in de zaak insinueert de onderneming dat de verhurende onderneming frauduleus handelt. Na bezwaar daartegen heeft de rechter geoordeeld dat de betreffende, korte passage in het hoger-beroepschrift lasterlijk is en daaruit moet worden geschrapt. Het EHRM acht dit een redelijke en proportionele sanctie, gelet op het feit dat de beschuldigingen niet werden onderbouwd en bovendien geen onderwerp van algemeen belang of een publieke persoon betroffen. Geen schending art. 10 EVRM.

Lalik t. Polen, EHRM 11 mei 2023, nr. 47834/19

Lalik heeft in kennelijke staat van dronkenschap het jasje van zijn vriend in brand gestoken, die daardoor is overleden. Hij is vervolgens drie uur informeel ondervraagd door de politie, zonder bijstand door een advocaat en zonder over zijn rechten geïnformeerd te zijn. Hij is uiteindelijk tot 25 jaar gevangenisstraf wegens moord veroordeeld. Het EHRM spreekt grote zorgen uit over het ontbreken van fundamentele procedurele waarborgen, in strijd met art. 6 EVRM, en de gevolgen daarvan voor Lalik. Het dringt er (in bedekte termen) op aan dat de Poolse rechter de zaak heropent en opnieuw beoordeelt.

Sanchez t. Frankrijk, EHRM (GK) 16 mei 2023, nr. 45581/15

Een parlementskandidaat voor het Franse Front National, Sanchez, heeft in 2011 een post op Facebook geplaatst die een aantal zeer moslimkritische reacties uitlokte. Sanchez is strafrechtelijk vervolgd en veroordeeld omdat hij onvoldoende heeft gedaan om deze reacties te monitoren en te verwijderen, terwijl ze opriepen tot haat of geweld jegens een bevolkingsgroep. Net als eerder de Kamer acht de Grote Kamer de veroordeling gerechtvaardigd. Klager had als politicus een bijzondere verantwoordelijkheid om reacties op een publieke Facebookpagina te monitoren en actie te nemen als ze evident onrechtmatig zijn. De veroordeling is daarom niet in strijd met art. 10 EVRM.

Zaghini t. San Marino, EHRM 11 mei 2023, nr. 3405/21

In verband met een strafrechtelijk onderzoek naar belastingontwijking en ongerechtvaardigde verrijking is een aantal grote bedragen in beslag genomen en later – na veroordeling wegens onder meer witwassen – geconfisqueerd. Het EHRM acht inbeslagname en confiscatie in het geval van witwassen van gelden gerechtvaardigd; de maatregelen zijn belangrijk om onder meer te voorkomen dat witgewassen geld in de economie blijft circuleren. Nu in dit geval bovendien voldoende procedurele waarborgen zijn getroffen, is art. 1 EP EVRM niet geschonden.

Abbasaliyeva t. Azerbeidzjan, EHRM 27 april 2023, nr. 6950/13

Abbasaliyeva was net benoemd tot hoofd van een ziekenhuisafdeling toen er negatief over die benoeming werd bericht in de media. Volgens verscheidene berichten zou de benoeming problematisch zijn omdat haar broer eerder was veroordeeld tot levenslang vanwege deelname aan een couppoging. Het EHRM oordeelt dat de nationale rechters de zaak onvoldoende zorgvuldig hebben onderzocht. De aard van de berichtgeving maakte dat het vooral ging om een persoonlijke aanval, terwijl Abbasaliyeva geen publiek persoon was. Gelet daarop is art. 8 EVRM geschonden doordat nationale rechters onvoldoende bescherming hebben geboden van Abbasaliyeva’s reputatie.

Agenția Națională de Integritate, HvJ EU 4 mei 2023, zaak C-40/21

In Roemenië wordt bij geconstateerde onrechtmatige belangenconflicten na verval van de ambtstermijn automatisch een verbod van drie jaar opgelegd om openbare functies te bekleden. Deze maatregel valt binnen het bereik van een EU-beschikking jegens Roemenië over corruptiebestrijding en daarmee binnen dat van het EU-Grondrechtenhandvest. Door de preventieve aard van de sanctie is art. 49 lid 3 Hv niet van toepassing. Het algemene evenredigheidbeginsel en procedurele rechten zijn dat wel, maar het verbod is volgens het HvJ evenredig aan de corruptiebestrijdingsdoelen en er is voldoende rechtsbescherming. Art. 15 lid 1 Hv is niet van toepassing op openbare functies.

Bayerische Motoren Werke, HvJ EU 27 april 2023, zaak C-192/22

FI heeft gebruikgemaakt van een regeling voor gedeeltelijk vervroegde uittreding. Tijdens de periode van afronding van zijn werkzaamheden heeft hij nog resterende vakantiedagen opgenomen, maar dat lukte niet helemaal omdat hij 2 2/3 dag ziek was. Voor die periode heeft hij een financiële vergoeding gevraagd, maar niet gekregen. Het HvJ EU oordeelt dat het achterwege laten van zo’n vergoeding in dit soort omstandigheden zou neerkomen op een onaanvaardbare uitholling van art. 7 van richtlijn 2003/88, gelezen in het licht van het in art. 31 lid 2 Hv neergelegde grondrecht op jaarlijkse vakantie met behoud van loon.

Georgië t. Rusland, EHRM 28 april 2023, nr. 38263/08

In 2021 heeft de Grote Kamer in een interstatelijke zaak tussen Georgië en Rusland (nr. II) vastgesteld dat Rusland zich schuldig heeft gemaakt aan een aantal met het EVRM strijdige administratieve praktijken. Het buigt zich nu over de kwestie van schadevergoeding. Nu voor het grootste deel van de schadeclaims vaststaat dat ze direct samenhangen met de administratieve praktijken en Rusland geen verweer heeft gevoerd, is het EHRM bereid om de meeste schadeclaims te honoreren. Daarbij kent het bedragen toe variërend van 640.000 tot 115.000.000 euro per administratieve praktijk. Ook benadrukt het dat het Comité van Ministers moet toezien op de tenuitvoerlegging.

Glavna direktsia 'Pozharna bezopasnost i zashtita na naselenieto' (Travail de nuit), HvJ EU 4 mei 2023, gev. zaken C-529/21 t/m C-536/21 en C-732/21 t/m C-738/21

Bulgaarse wetgeving maakt een onderscheid tussen nachtarbeiders met een particulier dienstverband en nachtarbeiders in dienst van het ministerie van Binnenlandse Zaken (brandweer, burgerbescherming). De eerste groep hoeft per 24 uur minder lange diensten te draaien en krijgt een hogere vergoeding voor overwerk. Het HvJ EU laat het aan de nationale rechter over of deze twee groepen in het licht van het doel van de toepasselijke richtlijn (werknemers beschermen) relevant vergelijkbaar zijn en, zo ja, of er een rechtvaardiging is voor het verschil in behandeling.