Akbay e.a. t. Duitsland, EHRM 15 oktober 2020, nr. 40495/15 en 2 andere

N.A. en twee andere klagers zijn veroordeeld wegens drugssmokkel, maar hebben strafverlichting gekregen omdat sprake was van uitlokking. N.A. is overleden, maar zijn weduwe krijgt van het Hof toestemming om de zaak voort te zetten. Het Hof is met de nationale rechters van oordeel dat sprake was van uitlokking. Anders dan de hoogste nationale rechter concludeert het echter dat het niet aanvaardbaar was om bewijs dat verder van de uitlokking afstond, maar daarmee nog wel verband hield, in de strafzaak te gebruiken ten aanzien van N.A. en tweede klager. Daarmee is art. 6 lid 1 EVRM in hun gevallen geschonden.

Ayoub e.a. t. Frankrijk, EHRM 8 oktober 2020, nrs. 77400/14, 34532/15 en 34550/15

In Frankrijk zijn in 2013 naar aanleiding van extremistisch geweld verschillende extreemrechtse bewegingen ontbonden. Deze bewegingen hebben bij het EHRM gesteld dat daarmee hun verenigingsvrijheid is aangetast. Voor een van de bewegingen stelt het Hof vast dat de ontbinding op grond van art. 11 lid 2 EVRM gerechtvaardigd was, onder meer in het licht van het karakter ervan als private militie. Voor twee andere bewegingen oordeelt het Hof dat hen in het licht van art. 17 EVRM geen beroep toekomt op de verenigingsvrijheid, omdat hun opereren in strijd is met democratische grondwaarden als die van tolerantie en non-discriminatie.

Bajčić t. Kroatië, EHRM 8 oktober 2020, nr. 67334/13

Nadat klager een dodelijk ongeval had veroorzaakt door te hard rijden, is hem in een verkeersrechtelijke procedure een boete opgelegd vanwege de snelheidsovertreding, het rijden in een auto die niet technisch in orde was en het verlaten van de plaats van het ongeval. In een aparte strafprocedure is hij tot gevangenisstraf veroordeeld vanwege het dodelijke ongeval. Het EHRM stelt vast dat in dit geval sprake was van het voeren van twee strafprocedures in verband met hetzelfde feit, maar oordeelt dat geen sprake is van ‘bis in idem’ nu de beide procedures complementaire, maar verschillende doelen nastreefden, voldoende met elkaar verbonden waren, en niet leidden tot een excessief hoge bestraffing in het voorliggende geval. Geen schending van art. 4 P7 EVRM.

Europese Commissie t. Hongarije, HvJ 6 oktober 2020, zaak C-66/18

Hongarije stelt in nationale wetgeving hoge eisen aan buitenlandse instellingen van hoger onderwijs die in Hongarije hun diensten willen aanbieden. In een door de Europese Commissie ingestelde inbreukprocedure gaat het HvJ EU onder meer in op de vraag of deze eisen in strijd zijn met de academische vrijheid, vastgelegd in art. 13 Hv. Daarbij oordeelt het dat de academische vrijheid ook een belangrijke organisatorische en institutionele component heeft en dat instellingen van hoger onderwijs de nodige autonomie moeten hebben om hun onderzoek en onderwijs vorm te geven. Met die academische vrijheid is de Hongaarse regeling volgens het HvJ in strijd.

Frâncu t. Roemenië, EHRM 13 oktober 2020, nr. 69356/13

Een Roemeense burgemeester is vervolgd op verdenking van corruptie en is in voorarrest genomen. Hij heeft verzocht om vrijlating, waarbij hij zich heeft beroepen op zijn gezondheidssituatie. Omdat hij de gegevens daarover vertrouwelijk wil houden, had hij verzocht zijn verzoek achter gesloten deuren te behandelen, maar dit werd afgewezen. Daardoor kwam de gezondheidsinformatie ook bij de media terecht. Het EHRM stelt vast dat hierdoor inbreuk is gemaakt op het privéleven van de burgemeester en dat de nationale rechter geen goede afweging heeft gemaakt tussen het belang van vertrouwelijkheid van gezondheidsinformatie en van openbaarheid van zittingen. Schending art. 8 EVRM.

Gafiuc t. Roemenië, EHRM 13 oktober 2020, nr. 59174/13

In 2005 heeft een Roemeense sportjournalist een accreditatie gekregen om onderzoek te verrichten in de archieven van de ‘Securitate’. Op basis daarvan heeft hij zes artikelen gepubliceerd waarin hij van een aantal bij naam genoemde sportmensen bekend heeft gemaakt hoe zij betrokken waren bij of vervolgd werden door de inlichtingendienst. Omdat hij daardoor het privéleven van de sporters had geschonden werd daarop zijn accreditatie ingetrokken. Het EHRM acht die intrekking niet onredelijk, vooral nu de inbreuken vergaand waren en klager op een andere manier had kunnen berichten over de materie. Geen schending art. 10 EVRM.

Goryaynova t. Oekraïne, EHRM 8 oktober 2020, nr. 41752/09

Een openbaar aanklaagster in Oekraïne constateerde dat haar leidinggevende pogingen deed om corrupte praktijken op te zetten. Klachten van haar daarover leidden alleen tot een berisping. Om die reden openbaarde ze de informatie in een open brief aan de procureur-generaal, gepubliceerd op een nieuwswebsite. Dit leidde tot haar ontslag. Volgens het Hof is haar vrijheid van meningsuiting daardoor geraakt en is op nationaal niveau niet serieus gekeken naar haar beweegredenen. Ook is geen afweging gemaakt tussen haar loyaliteitsverplichting en het algemeen belang dat met de publicatie van informatie over corruptiepraktijken werd gediend. Art. 10 EVRM is dan ook geschonden.

Guz t. Polen, EHRM 15 oktober 2020, nr. 965/12

In het kader van een bevorderingsprocedure binnen de Poolse rechterlijke macht heeft een rechter, in een interne brief aan de rechtbankpresident, gezegd dat hij het over hem geschreven beoordelingsrapport oppervlakkig, unfair en tendentieus vond. Daarop is een tuchtprocedure tegen hem gestart en is hem een waarschuwing gegeven. Hoewel het EHRM erkent dat rechters zich terughoudend moeten tonen bij het geven van kritiek, om het gezag van de rechterlijke macht te beschermen, is het van oordeel dat de rechter in dit geval niet de grenzen van het toelaatbare had overschreden. De tuchtsanctie was dan ook in strijd met art. 10 EVRM.

C. t. Kroatië, EHRM 8 oktober 2020, nr. 80117/17

In een geschil tussen de (gescheiden) ouders van klager over de ouderlijke macht en omgangsrechten, wordt klager (op dat moment 9 jaar oud) vertegenwoordigd door zijn moeder. Nu de belangen van ouders en kind in deze zaak mogelijk conflicteren en het kind bovendien niet zelf is gehoord in de procedure, is het Hof van oordeel dat het niet aanwijzen van een procesvertegenwoordiger (‘guardian ad litem’) in strijd is met art. 8 EVRM.

I.S. t. Zwitserland, EHRM 6 oktober 2020, nr. 60202/15

Klager was in voorlopige hechtenis genomen wegens verdenking van meervoudige verkrachting. Na vrijspraak in eerste aanleg stelde de openbaar aanklager hoger beroep in. Klager bleef in ‘preventieve’ hechtenis zitten tot – ruim een half jaar na de vrijspraak – zijn invrijheidstelling werd gelast. Het EHRM wijst erop dat na vrijspraak normaal gesproken vrijlating moet volgen, al is een uitspraak nog niet definitief. Als iemand gevaarlijk wordt gevonden, kan opnieuw een voorlopige hechtenis worden bevolen als daarvoor voldoende gronden bestaan. Nu dat hier niet is gebeurd, is art. 5 lid 1 (c) EVRM geschonden.