Erkizia Almandoz t. Spanje, EHRM 22 juni 2021, nr. 5869/17

Een belangrijk figuur in een Baskische afscheidingsbeweging heeft in 2008 een speech gehouden waarin hij lof toezwaaide aan een dertig jaar eerder vermoord ETA-lid. Hij is daarvoor strafrechtelijk veroordeeld omdat hij in zijn speech terrorisme zou verdedigen en in verdekte bewoordingen zou pleiten voor omverwerping van het systeem. Het Hof deelt de nationale lezing van de speech niet en ziet daarin geen directe of indirecte oproep tot geweld of gewapende strijd, of anderszins van hate speech. De veroordeling was dan ook ongerechtvaardigd en daarmee in strijd met art. 10 EVRM.

Hurbain t. België, EHRM 22 juni 2021, nr. 57292/16

In Le Soir is in 1994 een artikel gepubliceerd over een auto-ongeluk, waarbij de naam van bestuurder G. volledig werd genoemd. Deze werd in 2000 vanwege zijn betrokkenheid veroordeeld, maar later gerehabiliteerd. Toen het krantenarchief gedigitaliseerd en doorzoekbaar werd, heeft G. de rechter met succes verzocht de hoofdredacteur van de krant te verplichten om het digitale artikel te anonimiseren. Het belang van de archieffunctie van kranten en toegankelijkheid van informatie afwegend tegen het belang van G. bij bescherming van zijn goede naam oordeelt het Hof dat deze anonimiseringsverplichting niet in strijd was met art. 10 EVRM.

Adzhigitova e.a. t. Rusland, EHRM 22 juni 2021, nrs. 40165/07 en 2593/08

In 2005 heeft een bataljon in een Tsjetsjeens dorp een operatie uitgevoerd waarbij mensen zijn mishandeld en elf mannen zijn verdwenen. Een dag erna werd een aanval uitgevoerd door een illegale gewapende groep – gehuld in de kleding van het bataljon – waarbij een man om het leven kwam. Het EHRM houdt Rusland verantwoordelijk voor het handelen van het bataljon, maar niet voor dat van de gewapende groep. Het stelt onder meer schendingen vast van art. 2 en 3 EVRM, zowel in materieel als procedureel opzicht, en van art. 14 EVRM doordat eventuele racistische motieven onvoldoende zijn onderzocht.

Khachaturov t. Armenië, EHRM 24 juni 2021, nr. 59687/17

Een Armeense verdachte zou worden uitgeleverd aan Rusland, ondanks het feit dat hij ernstige gezondheidsklachten heeft en door artsen is verklaard dat hij niet kan reizen zonder grote gezondheidsrisico’s te lopen. Het EHRM is van oordeel dat klager de risico’s voldoende heeft aangetoond, maar dat de Armeense autoriteiten hem tijdens de uitleveringsprocedure te weinig gelegenheid hebben gegeven om dit te doen en ook zelf te weinig onderzoek hebben gedaan naar de medische risico’s. Zolang dat niet alsnog gebeurt zal uitlevering in strijd komen met art. 3 EVRM.

Darko Matijašić t. Kroatië, EHRM 8 juni 2021 (ontv.besl.), nr. 38771/15

In Kroatië bestaat een systeem waarbij na verkeersovertredingen strafpunten kunnen worden opgelegd. Als over een bepaalde periode een bepaalde hoeveelheid strafpunten is verkregen, wordt automatisch een rijverbod opgelegd. Het EHRM oordeelt dat een dergelijk systeem vooral de verkeersveiligheid beschermt en geen punitief karakter heeft. Dit is anders dan wanneer een rijverbod als bijkomende straf wordt opgelegd na het begaan van een verkeersovertreding. Er is dan ook geen sprake van een strafrechtelijke sanctie in de zin van art. 4 P7 EVRM.

R.B. t. Estland, EHRM 22 juni 2021, nr. 22597/16

Een kind van vier jaar oud is beweerdelijk seksueel misbruikt door haar vader. Door onzorgvuldigheden bij het afnemen van haar verklaringen zijn deze in de strafzaak tegen de vader niet goed bruikbaar gebleken; de vader is vrijgesproken wegens gebrek aan (betrouwbaar) bewijs. Het EHRM is van oordeel dat de Estse autoriteiten hun positieve verplichtingen onder art. 3 en 8 EVRM als gevolg van deze onzorgvuldigheden niet voldoende zijn nagekomen.

Yezhov e.a. t. Rusland, EHRM 29 juni 2021, nr. 22051/05

In 2004 is een groep leden van een politieke partij uit protest het ministerie van gezondheid binnengedrongen en heeft daar een aantal kantoren een tijdlang bezet gehouden. Het Hof vindt het redelijk dat de politie daartegen heeft opgetreden en de demonstranten uit het gebouw heeft gehaald. Problematisch vindt het wel dat aan de klagers meer dan twee jaar gevangenisstraf is opgelegd en dat uit de redengeving daarvoor blijkt dat de politieke boodschap die de demonstranten uitten daarbij een belangrijke rol speelde. Daardoor is de veroordeling toch in strijd met art. 10 EVRM.

Ancient Baltic religious association Romuva t. Litouwen, EHRM 8 juni 2021, nr. 48329/19

Een religieuze organisatie die het oud-Baltische geloof omarmt heeft verzocht om erkenning als religieuze vereniging. Hoewel de organisatie aan alle formele eisen voldeed, heeft het Litouwse parlement de registratie geweigerd naar aanleiding van een brief van de Litouwse bisschoppenconferentie, waarin het religieuze karakter van klager in twijfel werd getrokken. Het EHRM is van oordeel dat hierbij een ongerechtvaardigd onderscheid naar godsdienst is gemaakt en dat het handelen van het parlement een risico van willekeur en politieke erkenningsbeslissingen opleverde. Strijd met art. 9 jo. 14 EVRM.

Bajić t. Noord-Macedonië, EHRM 10 juni 2021, nr. 2833/13

Een scheepsinspecteur is strafrechtelijk verantwoordelijk gehouden voor het zinken van een schip, mede op basis van twee rapporten die hij – toen hij alleen nog als getuige in de procedure was betrokken – vrijwillig had overgelegd. Het EHRM oordeelt dat hierbij geen sprake is van zelfincriminatie in strijd met art. 6 EVRM, onder meer omdat hij niet onder druk is gezet om de rapporten te overleggen en de veroordeling maar in zeer beperkte mate op dit bewijsmateriaal is gebaseerd.

Dijkhuizen t. Nederland, EHRM 8 juni 2021, nr. 61591/16

Na veroordeling in eerste aanleg wegens handelen in verdovende middelen is Dijkhuizen naar Peru gereisd. Daar is hij aangehouden op verdenking van drugshandel en daardoor was overlevering naar Nederland niet mogelijk. In het Nederlandse hoger beroep heeft hij aanvankelijk geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om een videoconferentie voor de zitting op te zetten. Het EHRM is van oordeel dat hij daardoor vrijwillig afstand heeft gedaan van het recht op deelname aan de zitting, zodat de onmogelijkheid om aan een zitting deel te nemen niet in strijd is met art. 6 lid 1 EVRM.