Standard Verlagsgesellschaft mbH t. Oostenrijk (nr. 3), EHRM 7 december 2021, nr. 39378/15

De uitgever van de krant ‘Der Standard’ beheert ook een online forum waarop gebruikers na registratie commentaar kunnen geven. Naar aanleiding van twee artikelen over politici zijn grove opmerkingen gemaakt. Om het de politici mogelijk te maken tegen de verantwoordelijken te procederen is de krant verplicht de gebruiksgegevens te openbaren. Het EHRM houdt de uitgever als ‘host provider’ verantwoordelijk voor de verspreiding van de uitingen. Het wijst op het grote belang van anonimiteit op internet voor de uitingsvrijheid en stelt vast dat – in strijd met artikel 10 EVRM - dit belang bij het procederen over reputatiebescherming niet voldoende is afgewogen.

Savran t. Denemarken, EHRM (GK) 7 december 2021, nr. 57467/15

Na strafvervolging wegens ernstige mishandeling is de dader ontoerekeningsvatbaar verklaard vanwege schizofrenie. Hij is gedwongen opgenomen, maar kreeg ook een uitzettingsbevel naar Turkije opgelegd. Een Kamer van het Hof achtte dit eerder in strijd met art. 3 EVRM omdat de zorg in Turkije niet goed genoeg zou zijn, maar de Grote Kamer ziet niet dat er een risico is van blootstelling aan een ernstige, snelle, onomkeerbare verslechtering van de gezondheid en van ernstig lijden. Wel is de uitzetting in strijd met art. 8 EVRM, onder meer omdat de geestesziekte als oorzaak van het strafrechtelijk handelen onvoldoende is meegewogen.

Samoylova t. Rusland, EHRM 14 december 2021, nr. 49108/11

In 2007 is een televisiereportage getoond waarin werd gespeculeerd op de onrechtmatige herkomst van het geld waarmee een openbaar aanklager (vervolgd wegens verduistering) zijn luxueuze datsja zou bekostigen. Daarbij werden ook het huisadres en foto’s van de binnenkant getoond. De echtgenote van de openbaar aanklager procedeerde over smaad en aantastingen van persoonsgegevensbescherming. Het EHRM stelt geen schending van art. 8 EVRM vast ten aanzien van de beweerde reputatieschade, maar wel van het privacyrecht in relatie tot het tonen van persoonlijke gegevens zoals het huisadres en haar belastingnummer.

S.-H. t. Polen, EHRM 16 november 2021 (ontv.besl.), nrs. 56846/15 en 56849/15

In 2010 zijn uit een Californische draagmoeder twee kinderen geboren. Zij hebben de Israëlische en Amerikaanse nationaliteit en wonen in Israël. Een van de wensouders is zelf Pools en wil dat de kinderen ook de Poolse nationaliteit krijgen, maar dit verzoek wordt afgewezen. Het EHRM oordeelt dat in dit geval deze afwijzing geen verstrekkende praktische gevolgen heeft voor de kinderen, die immers een nationaliteit hebben en in Israël wonen. Art. 8 EVRM is dan ook niet van toepassing en de klacht is niet-ontvankelijk.

Rovshan Hajiyev t. Azerbeidzjan, EHRM 9 december 2021, nrs. 19925/12 en 47532/13

In 2001 is er in Azerbeidzjan een onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van een radarstation uit de Sovjetperiode. Het daarover uitgebrachte rapport is niet openbaar gemaakt. Een journalist heeft het in 2010 opgevraagd, maar om formele redenen is zijn verzoek afgewezen. Volgens het EHRM gaat het hier om gemakkelijk te geven informatie over een onderwerp van algemeen belang, bedoeld voor een journalistieke reportage. Art. 10 EVRM is daarmee van toepassing. De beperking van de toegang tot deze overheidsinformatie berustte op een onredelijk restrictieve lezing van de toepasselijke wetgeving, in strijd met art. 10 lid 2 EVRM.

R.M. t. Letland, EHRM 9 december 2021, nr. 53487/13

R.M. is de moeder van X, die aan een affectieve stoornis lijdt en gedragsproblemen vertoont. De autoriteiten besluiten tot plaatsing van X in een kinderpsychiatrisch ziekenhuis en tot schorsing van R.M.’s ouderlijk gezag. R.M. houdt X echter verborgen. Het EHRM overweegt dat in Letland vaak te snel wordt besloten tot plaatsing op een psychiatrische afdeling, maar acht de gemaakte afwegingen in het onderhavige geval te billijken en niet in strijd met art. 8 EVRM. Voorts is X niet de effectieve toegang tot onderwijs ontzegd, zodat de klacht over art. 2 EP van de rol kan worden geschrapt.

Mukhin t. Rusland, EHRM 14 december 2021, nr. 3642/10

In een nationale, massamediale krant waarvan Mukhin hoofdredacteur was is een campagne gevoerd voor een referendum over aansprakelijkheid van gezagsdragers. Later werd in de krant een antisemitisch, racistisch getoonzet ingezonden stuk van D. geplaatst. Mukhin is in verband met deze ‘extremistische uitingen’ veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf en is zijn status als journalist kwijtgeraakt. De krant werd de massamediastatus ontnomen, wat feitelijk neerkwam op een verspreidingsverbod. Het EHRM acht deze vergaande consequenties en de daarvoor gegeven redenen onaanvaardbaar en disproportioneel in het licht van de door art. 10 EVRM beschermde persvrijheid.

Melgarejo Martinez de Abellanosa t. Spanje, EHRM 14 december 2021, nr. 11200/19

In een procedure over naheffing van inkomstenbelasting heeft de nationale rechter een eis over de hoofdschuld gegrond verklaard, maar de daarmee samenhangende eis over onder meer wettelijke rente afgewezen. In een andere, beweerdelijk vergelijkbare zaak zijn beide eisen toegewezen. Het EHRM oordeelt dat geen sprake is van een fundamentele en langdurige divergentie in de rechtspraak, maar wel van een tekortschietende motivering. Daardoor is art. 6 EVRM geschonden. Onder art. 41 EVRM oordeelt het dat rechtsherstel op nationaal niveau kan worden geboden door heropening van de zaak.

Le Comité d’organisation et d’enregistrement du Parti Communiste Roumain t. Roemenië, EHRM 30 november 2021, nr. 20401/15 (ontv.besl.)

Een Comité heeft in Roemenië geprobeerd om de voormalige Roemeense Communistische Partij opnieuw op te richten. De oude RCP is opgehouden te bestaan toen het totalitaire communistische regime in 1989 ten val kwam. Vooral omdat de nieuwe RCP onvoldoende afstand nam van de oude partij en de ondemocratische denkbeelden daarvan, werd registratie geweigerd. In lijn met eerdere uitspraken hierover acht het EHRM de gegeven redenen begrijpelijk en voldoende draagkrachtig, zodat de inbreuk op de verenigingsvrijheid (art. 11 EVRM) voldoende gerechtvaardigd is. De klacht is dan ook kennelijk ongegrond en niet-ontvankelijk.

Jarrand t. Frankrijk, EHRM 9 december 2021, nr. 56138/16

De oude moeder van Jarrand is na verwaarlozing opgenomen in een ziekenhuis en later in een verpleeghuis geplaatst. Jarrand accepteert dat niet en neemt zijn moeder mee naar huis, waar hij zich samen met haar opsluit. De politie intervenieert, komt met geweld de woning binnen en arresteert klager. Na ondervraging wordt hij vrijgelaten. Het EHRM acht de politie-interventie een redelijke manier om de belangen van de moeder te beschermen, en daardoor in overeenstemming met art. 8 EVRM. De detentie en ondervraging van Jarrand waren echter niet conform nationaal recht en dus strijdig met art. 5 lid 1 EVRM.