Ekrem Can e.a. t. Turkije, EHRM 8 maart 2022, nr. 10613/10

In 2003 werd een deel van een gerechtsgebouw in Istanboel bezet door 23 demonstranten, die protesteerden tegen de geïsoleerde opsluiting van Öcalan. De politie ontzette het gebouw en arresteerde alle demonstranten. Uiteindelijk werden zij tot lange gevangenisstraffen veroordeeld. Het EHRM erkent de aantasting van de openbare orde, maar acht de lange gevangenisstraffen disproportioneel; ook de periode van voorarrest – van ruim anderhalf jaar – was niet gerechtvaardigd, zodat art. 11 EVRM is geschonden. Daarnaast is art. 6 geschonden omdat klagers zonder advocaat zijn verhoord en de verklaringen vervolgens tegen hen zijn gebruikt.

Fenech t. Malta, EHRM 1 maart 2022, nr. 19090/20

Fenech heeft vanaf 2019 in voorarrest gezeten, ook in de periode waarin de Covid-19-pandemie opkwam. Hij klaagt enerzijds over de vrijheidsbeperkingen die het gevolg waren van de maatregelen om verspreiding van het coronavirus te voorkomen, en anderzijds over het gebrek aan bescherming tegen Covid-19-besmetting. Het EHRM formuleert verschillende positieve verplichtingen om gevangenen te beschermen tegen het coronavirus. De maatregelen moeten effectief zijn, maar ook proportioneel aan het risico en niet excessief belastend. Het EHRM oordeelt dat de in de gevangenis getroffen maatregelen, zoals een lockdown en afstandsregels, redelijk waren en niet in strijd met art. 3 EVRM.

I.V.Ţ. t. Roemenië, EHRM 1 maart 2022, nr. 35582/15

Na een ongeval waarbij een klasgenootje van de 11-jarige I.V.Ţ om het leven kwam, werd I.V.Ţ geïnterviewd voor een televisieprogramma. Zij had het ongeval niet meteen gezien, maar zei dat ze had gehoord dat de docenten onvoldoende toezicht hadden gehouden. De docenten keken haar daarna met de nek aan. Vanwege de negatieve reacties procedeerde I.V.Ţ  tegen de televisieomroep, die het interview had uitgezonden zonder toestemming van de ouders. Het EHRM oordeelt dat die claim in strijd met art. 8 EVRM is afgewezen; de belangen van I.V.Ţ hadden zwaarder moeten wegen dan die van de televisieomroep.

Johansen t. Denemarken, EHRM 1 februari 2022 (ontv.besl.), nr. 27801/19

Een Syriëganger heeft een dubbele Deense en Tunesische nationaliteit. Bij terugkeer wordt besloten de Deense nationaliteit in te trekken en klager uit te zetten naar Tunesië, met een permanent terugkeerverbod. Het EHRM wijst erop dat de nationale autoriteiten deze kwestie zeer zorgvuldig hebben beoordeeld en dat zij gelegitimeerd zijn om bescherming te bieden tegen terrorisme. De Syriëganger is ook zelf verantwoordelijk voor zijn handelen geweest. In het licht hiervan oordeelt het Hof dat geen onredelijke belangenafweging is gemaakt, zodat art. 8 EVRM duidelijk niet is geschonden. De zaak is dan ook kennelijk ongegrond en daarmee niet-ontvankelijk. 

Kozan t. Turkije, EHRM 1 maart 2022, nr. 16695/19

Een rechter heeft in een besloten Facebookgroep voor rechterlijke professionals een artikel gedeeld dat kritiek uitte op de onafhankelijkheid van de Hoge Raad van Rechters en Aanklagers (HSYK). Dat leidde tot een tuchtprocedure voor de HSYK en uiteindelijk tot een berisping. Het EHRM acht die berisping strijdig met de uitingsvrijheid, mede gelet op het belang van het kunnen delen van kritische artikelen die het hart van de eigen professie raken. De nationale procedure was bovendien zeker niet met de benodigde waarborgen omkleed. Strijd met art. 10 en 13 EVRM.

Landkreis Gifhorn, HvJ EU 10 maart 2022, zaak C-519/20

In Duitsland geldt vanwege de grote druk op inrichtingen voor vreemdelingenbewaring een noodregeling waarbij vreemdelingen in een speciale afdeling van een reguliere gevangenis in bewaring kunnen worden gehouden. Het HvJ EU acht dat verenigbaar met art. 6 Hv voor zover er voldoende verschil is tussen het regime in het reguliere gevangenisdeel en dat voor vreemdelingenbewaring. Een rechter moet zorgvuldig bezien of die verschillen groot genoeg zijn en of er echt sprake is van een noodsituatie. Is dat niet het geval, dan mag hij de bijzondere bewaringsregeling niet toepassen.

Nikoghosyan e.a. t. Polen, EHRM 3 maart 2022, nr. 14743/17

In 2016 hebben twee Armenen met hun kinderen geprobeerd om als vluchtelingen Polen binnen te komen. Zij zijn daarbij aangehouden en hebben een half jaar in vreemdelingenbewaring doorgebracht; hun asielverzoeken zijn afgewezen. Het EHRM acht het op zichzelf redelijk dat een regering ervan uitgaat dat asielzoekers in beginsel in bewaring moeten worden genomen om te voorkomen dat zij doorreizen. In dit geval zijn de asielverzoeken echter onvoldoende zorgvuldig onderzocht, net zomin als eventuele alternatieven voor vreemdelingenbewaring van een gezin met drie kinderen. Er is dan ook sprake van strijd met art. 5 lid 1 (f) EVRM.

Reyes Jimenez t. Spanje, EHRM 8 maart 2022, nr. 57020/18

Een zesjarig kind werd drie keer geopereerd vanwege een hersentumor. Na de operaties bleek het kind volledig verlamd en niet in staat tot een zelfstandig leven. De ouders stellen dat zij voor de tweede operatie onvoldoende in de gelegenheid zijn geweest om geïnformeerde toestemming te geven. Het EHRM benadrukt het belang van ‘informed consent’ en overweegt dat er in dit geval genoeg tijd en aanleiding was om de – op zichzelf toereikende – Spaanse regeling over schriftelijke goedkeuring toe te passen. Het nalaten daarvan acht het niet voldoende gerechtvaardigd. Strijd met art. 8 EVRM.