Sarisu Pehlivan t. Turkije, EHRM 6 juni 2023, nr. 63029/19

De voorzitter van de Turkse vereniging voor de rechtspraak heeft in 2017 in een interview kritische uitspraken gedaan over voorgenomen hervormingen van de rechterlijke macht in Turkije. Daarop is een tuchtprocedure gestart die heeft geleid tot twee dagen salarisaftrek. Het EHRM wijst erop dat het een belangrijke taak is van een voorzitter als deze om kritische uitspraken te doen en overweegt dat alle uitlatingen gingen over een onderwerp van algemeen belang. Ook vanwege het ‘chilling effect’ van een tuchtprocedure en in verband met het ontbreken van effectieve rechtsmiddelen, is art. 10 EVRM geschonden.

Sperisen t. Zwitserland, EHRM 13 juni 2023, nr. 22060/20

De voormalige directeur van de Guatemalteekse nationale burgerpolitie is in Zwitserland – waar hij heen was gevlucht – strafrechtelijk vervolgd wegens betrokkenheid bij verschillende moorden in Guatemala. Na gedeeltelijke vrijspraak wilde hij worden vrijgelaten, maar detentierechter A.C.F.-B oordeelde dat daar geen gronden voor waren. Later presideerde zij over de kamer die A.C.F.-B alsnog strafrechtelijk veroordeelde. Gelet op de overwegingen van A.C.F.-B over de hechtenis oordeelt het Hof dat er redelijke twijfel mogelijk was over haar objectieve onpartijdigheid ten aanzien van de uiteindelijke schuldkwestie. Dit betekent dat art. 6 lid 1 EVRM is geschonden.

UAB Ambercore DC en UAB Arcus Novus t. Litouwen, EHRM 13 juni 2023, nr. 56774/18

Twee ondernemingen die zich bezighouden met de bouw van een datacentrum hebben daarvoor geen toestemming gekregen om redenen van nationale veiligheid. Op basis van een geheim inlichtingenrapport nam een commissie aan dat er banden waren met Rusland en dat er risico’s waren voor onder meer cyberspionage. De ondernemingen kregen geen toegang tot het geheime rapport, maar het EHRM acht dat te billijken omdat er verder voldoende informatie beschikbaar was. Nu er een redelijke afweging is gemaakt tussen procedurele rechten en bescherming van de nationale veiligheid is art. 6 lid 1 EVRM niet geschonden.

Azzaqui t. Nederland, EHRM 30 mei 2023, nr. 8757/20

Azzaqui is in 1982, op tienjarige leeftijd, in Nederland aangekomen en heeft later een vestigingsvergunning gekregen. Hij lijdt aan een persoonlijkheidsstoornis en zat sinds 1996 in TBS wegens verkrachting. In 2016 is hij voorwaardelijk vrijgekomen, maar in 2018 werd besloten om hem uit te zetten naar Marokko en hem een inreisverbod op te leggen. Het EHRM oordeelt dat daarbij te weinig rekening is gehouden met de psychiatrische stoornis van klager en met diens persoonlijke omstandigheden. De intrekking van de vestigingsvergunning en het inreisverbod berusten op een onvoldoende belangenafweging en zijn in strijd met art. 8 EVRM.

Buhuceanu e.a. t. Roemenië, EHRM 23 mei 2023, nrs. 20081/19 en 20 andere

In Roemenië zijn huwelijken tussen mensen van gelijk geslacht verboden. Ook zijn er geen andere erkende samenlevingsvormen die voor mensen van gelijk geslacht open staan. Door het ontbreken van een dergelijke samenlevingsvorm hebben mensen van gelijk geslacht bijvoorbeeld geen gelijke toegang tot sociale voorzieningen en geen goede regeling van eigendoms- en erfrechtelijke kwesties, terwijl gehuwden die voordelen wel hebben. Dit gaat tegen de Europese trend in en Roemenië heeft hiervoor geen enkele rechtvaardiging gegeven. Het ontbreken van een juridisch erkende samenlevingsvorm is dan ook in strijd met art. 8 EVRM.

Mesić t. Kroatië (nr. 2), EHRM 30 mei 2023, nr. 45066/17

In Finland zijn in 2015 twee mensen veroordeeld voor omkoping. Daarbij bleek dat Mesić (tot 2010 president van Kroatië) mogelijk omvangrijke steekpenningen had aangenomen. Daarover werd op een online nieuwsportaal in Kroatië bericht. De oud-president sprak daarop de journalist aan wegens reputatieschade, maar zijn eisen werden afgewezen. Het EHRM oordeelt dat dat terecht is, nu het gaat om een onderwerp van algemeen belang en het handelen van een publiek persoon in uitoefening van zijn functie. Er zijn geen onjuiste gegevens vermeld in het stuk, zodat de nationale rechterlijke beoordeling geen schending oplevert van art. 8 EVRM.

Nepomnyashchiy e.a. t. Rusland, EHRM 30 mei 2023, nrs. 39954/09 en 3465/17

Drie LHBTI-activisten hebben aangifte gedaan vanwege zeer homovijandige uitspraken door twee politici. In één geval hadden die uitlatingen te maken met de zware mishandeling van een van de activisten door twee onbekenden. Een strafrechtelijk onderzoek is echter niet ingesteld. Het EHRM benadrukt dat het essentieel is dat politici zich onthouden van stigmatiserende en discriminerende uitlatingen. In dit geval is volstrekt onvoldoende bescherming geboden doordat geen strafrechtelijke onderzoeken zijn gestart en de belangen van de activisten daarbij onvoldoende zijn betrokken. Dit is in strijd met art. 8 en 14 EVRM.