Vlad t. Roemenië, EHRM 15 november 2022, nr. 122/17

Vlad heeft vanwege slechte gevangenisomstandigheden voor een gedeelte van de strafperiode compensatie gekregen in de vorm van strafvermindering. Voor het tweede deel van de strafperiode kreeg hij die compensatie niet vanwege een wetswijziging. Het Hof wijst erop dat sinds die wijziging wel een mogelijkheid bestaat om via de rechter een schadevergoeding te verkrijgen. Weliswaar is de effectiviteit daarvan pas aangetoond nadat klager zijn EHRM-klacht al had ingediend, maar in het belang van efficiency moet dit rechtsmiddel ook in die gevallen worden benut. Nu dat niet is gebeurd is de klacht niet-ontvankelijk.

Spasov t. Roemenië, EHRM 6 december 2022, nr. 27122/14

Een Bulgaarse visser maakte in 2011 gebruik van de hem onder het EU-recht geboden mogelijkheid om op tarbot te vissen in de Roemeense exclusieve economische zone in de Zwarte Zee. De Bulgaarse autoriteiten vervolgden en veroordeelden hem hiervoor echter en legden hem een visverbod op, omdat zij meenden dat het EU-recht niet van toepassing was. Die veroordeling volgde ondanks informatie van de Europese Commissie dat de Bulgaarse lezing van de EU-verordening onjuist was. Het EHRM ziet in de veroordeling een kennelijke beoordelingsfout, die heeft geleid tot schendingen van art. 6 lid 1 en 1 EP EVRM.

Vasaráb en Paulus t. Slowakije, EHRM 15 december 2022, nrs. 28081/19 en 29664/19

Na een moord zijn twee mannen strafrechtelijk vervolgd. Hoewel zij stelden een aantal getuigen à décharge te willen horen, werd dat verzoek geweigerd omdat er al voldoende bewijsmateriaal was. Uiteindelijk werden de mannen veroordeeld tot 22 resp. 25 jaar gevangenisstraf. Het Hof oordeelt dat er geen goede redenen waren om de verklaringen van de getuigen à décharge te weigeren. Daardoor werd de veroordeling in essentie gebaseerd op de lezing van de feiten zoals het openbaar ministerie die heeft gepresenteerd. Dit is in strijd met art. 6 lid 1 en lid 3 (d) EVRM.

Yakovlyev t. Oekraïne, EHRM 8 december 2022, nr. 42010/18

Samen met medegevangenen is Yakovlyev in 2018 in hongerstaking gegaan uit protest tegen de slechte gevangenisomstandigheden. Na een week besloot een rechter dat hem dwangvoeding moest worden toegediend vanwege zijn gezondheidstoestand. Het EHRM oordeelt dat de rechter niet aannemelijk heeft gemaakt dat er een medische noodzaak bestond voor de dwangvoeding. Ook heeft de dwangvoeding plaatsgevonden zonder dat er duidelijkheid bestond over de te volgen handelwijze. Zeker nu het doel van de dwangvoeding leek te zijn om een legitiem protest te onderdrukken, is art. 3 EVRM hierdoor geschonden.

A.D. e.a. t. Georgië, EHRM 1 december 2022, nr. 57864/17

In Georgië is het voor transgender personen alleen mogelijk om hun geboortegeslacht te laten wijzigen in het bevolkingsregister als daadwerkelijk sprake is van een geslachtsverandering. Dat wordt beoordeeld aan de hand van ‘biologische, fysiologische en/of anatomische kenmerken’. Het EHRM acht dat criterium te vaag en bovendien onwerkbaar. Nu geen enkele medische ingreep gevolgen kan hebben voor de biologische werkelijkheid van de chromosomen, zou hierdoor nooit een geslachtsverandering kunnen worden erkend. Georgië biedt dan ook geen goede procedure voor erkenning van geslachtsverandering, in strijd met art. 8 EVRM.