Paun Jovanovic t. Servië, EHRM 7 februari 2023, nr. 41394/15

In Servië is het toegestaan om in de rechtbank de twee officiële versies van het Servisch te spreken. Toch kreeg een advocaat een waarschuwing toen hij een van deze taalversies sprak. Deze ongelijke behandeling is volgens het EHRM in strijd met het nationale recht en niet gerechtvaardigd; art. 1 P12 EVRM is dan ook geschonden. De weigering van het Constitutionele Hof om de zaak te behandelen was verder onvoldoende gemotiveerd, in strijd met art. 6 lid 1 EVRM.

Puig Gordi e.a., HvJ EU (GK) 31 januari 2023, zaak C-158/21

Spanje heeft in 2019 een Europees aanhoudingsbevel (EAB) uitgevaardigd jegens onder meer Puigdemont. De Belgische rechter betwijfelt of de Spaanse strafrechter uiteindelijk bevoegd zal zijn om over de strafzaak tegen de betrokkenen te oordelen. Het HvJ stelt voorop dat een vermoeden van onbevoegdheid geen reden kan zijn om een EAB niet uit te voeren. Wel kan een reëel vermoeden van fundamentele of structurele schending van het recht op een effectief rechtsmiddel in de weg staan aan uitlevering, maar dan moet dat vermoeden overtuigend worden vastgesteld, net als de concrete en reële risico’s van grondrechtenschendingen voor de betrokkenen.

Ugulava t. Georgië, EHRM 9 februari 2023, nr. 5432/15

Een voormalig politiek leider en burgemeester van Tbilisi wordt vervolgd op verdenking van onder meer verduistering, machtsmisbruik en witwassen. Hij is in 2014 aangehouden toen hij probeerde naar het buitenland te reizen. Daarna is hij ruim een jaar in voorarrest gehouden. Het EHRM acht de initiële beslissing tot aanhouding en voorlopige hechtenis redelijk, maar de voortzetting daarvan werd later onvoldoende gerechtvaardigd; daardoor is art. 5 EVRM geschonden. Van verborgen doelstellingen om klagers politieke activiteiten te frustreren is niet gebleken, zodat een schending van art. 18 EVRM niet kan worden aangenomen.

Y t. Frankrijk, EHRM 31 januari 2023, nr. 76888/17

In Frankrijk hebben rechters geweigerd om de geslachtsregistratie van een intersekse persoon te wijzigen van mannelijk naar ‘neutraal’ of ‘intersekse’. Een belangrijke reden daarvoor was dat dit niet aan de rechter is, maar de wetgever hierover zou moeten beslissen. Het EHRM benadrukt het grote belang van het erkennen van een ‘derde hokje’ voor intersekse personen en hun identiteit. Tegelijkertijd begrijpt het de overwegingen van de Franse rechter. Het Hof wil ook zelf deze discussie overlaten aan wetgever en samenleving en stelt daarom geen schending van art. 8 EVRM vast. Wel zou het dat op een later moment alsnog kunnen doen.

Žegarac e.a. t. Servië, EHRM 17 januari 2023 (ontv.besl.), nr. 54805/15 en 10 andere

In Servië is in 2014 besloten om de pensioenen in de publieke sector tijdelijk te verlagen om op die manier de grote pensioentekorten tegen te gaan. Voor mensen die al een minimumpensioen genoten werd een uitzondering gemaakt. Het Hof acht de maatregelen redelijk en niet excessief, gelet op de doordachte manier waarop de verlagingen werden berekend. Dat onderscheid werd gemaakt door de minimumpensioenen uit te zonderen acht het Hof gerechtvaardigd vanuit overwegingen van solidariteit en sociale rechtvaardigheid. Er is daarom geen strijd met art. 1 EP en art. 14 EVRM; de klachten zijn kennelijk ongegrond.

Préfet du Gers en Institut National de la statistique et des études économiques HvJ EU (GK) 9 juni 2022, zaak C-673/20

Een Brits staatsburger die in Frankrijk woont kan als gevolg van de inwerkingtreding van het terugtrekkingsakkoord sinds 1 februari 2020 het actief en passief kiesrecht bij de Franse gemeenteraadsverkiezingen niet meer uitoefenen. Het HvJ oordeelt dat dit het onvermijdelijke gevolg is van de Britse soevereine keuze om geen lidstaat meer te zijn van de EU. Het EU-burgerschap en de daaraan verbonden rechten gelden alleen voor mensen met de nationaliteit van de lidstaten, terwijl mensen met de Britse nationaliteit nu derdelanders zijn. Lidstaten zijn ook niet verplicht om alsnog aan Britse inwoners het kiesrecht toe te kennen.