A e.a. t. Italië, EHRM 7 september 2023, nr. 17791/22

A is vader van B en C. De moeder van de kinderen, D, verzet zich tegen het toekennen van omgangsmogelijkheden tussen A en de kinderen. De kinderen vallen onder een getuigenbeschermingsprogramma vanwege criminele activiteiten van A en worden vertegenwoordigd door een voogd. Het EHRM keurt die vertegenwoordiging ook voor de EHRM-procedure goed. Het stelt vast dat er in Italië sprake is van systematische vertraging in omgangsprocedures en dat er tal van tekortkomingen waren in de onderhavige procedure. Dat de kinderen in een getuigenbeschermingsprogramma zaten kan voor die tekortkomingen geen verklaring zijn. Art. 8 EVRM is dan ook geschonden.

Asociaţia 'Forumul Judecătorilor din România', HvJ EU 7 september 2023, zaak C-216/21

In Roemenië is een nieuwe regeling aangenomen voor de bevordering van rechters. Daarvoor golden eerst vergelijkende examens, maar nu beoordeelt een commissie bestaande uit de president en een aantal leden van het hogere gerechtshof de kandidaat op diens gedrag en werk. Het HvJ EU acht een dergelijk systeem niet als zodanig problematisch, zeker als in een eerdere ronde kennis en vaardigheden al zijn beoordeeld. Wel moet de procedure zorgvuldig zijn ingericht en moeten de gehanteerde criteria relevant en objectief zijn. Daarvan lijkt in de Roemeense procedure sprake te zijn.

Bagirova e.a. t. Azerbeidzjan, EHRM 31 augustus 2023, nrs. 37706/17 en 5 andere

In verband met de voorgenomen bouw van een nieuwe woonwijk in Baku zouden de huizen van de inwoners moeten worden gesloopt. Toen niet iedereen van een vrijwillige regeling gebruikmaakte, werd besloten tot onteigening. Het EHRM stelt vast dat de in de nationale wetgeving daarvoor vastgelegde procedures daarbij niet zijn gevolgd, zodat in strijd is gehandeld met het eigen nationale recht. Dit betekent dat art. 1 EP EVRM eveneens is geschonden.

Bavcar t. Slovenië, EHRM 7 september 2023, nr. 17053/20

Een Sloveense oud-minister is vervolgd wegens betrokkenheid bij machtsmisbruik en witwassen. In het kader van de sterk gemediatiseerde procedure heeft de minister van justitie een verklaring afgegeven waarin hij naar het oordeel van het Hof uitging van de schuld van de oud-minister. Dat is zeker voor een minister van justitie niet acceptabel en schendt de onschuldpresumptie van art. 6 lid 2 EVRM. Bij de beoordeling was geen sprake van een aantasting van art. 7 EVRM, nu op nationaal niveau goed en overtuigend is onderzocht hoe een bepaald delictsbestanddeel redelijkerwijs kon worden uitgelegd.

C t. Italië, EHRM 31 augustus 2023, nr. 47196/21

C is in Oekraïne geboren uit een draagmoeder; de wensvader is haar biologische vader, haar wensmoeder heeft geen biologische banden met haar. In Italië is het na draagmoederschap niet mogelijk om een geboortecertificaat te laten erkennen. Naar Italiaans recht is C daardoor staatloos. Het EHRM oordeelt dat bij het niet-erkennen van het juridisch vaderschap van de biologische vader de belangen van C onvoldoende zijn meegewogen, in strijd met art. 8 EVRM. Voor de moeder geldt dat er naar recent Italiaans recht wel een mogelijkheid is van adoptie, hetgeen voldoende respect voor C’s art. 8 EVRM-rechten betekent.

Compaoré t. Frankrijk, EHRM 7 september 2023, nr. 37726/21

Vanuit Burkina Faso is een uitleveringsverzoek gekomen voor de broer van een voormalig president, die gezocht wordt wegens moord. Frankrijk heeft het verzoek gehonoreerd, onder meer op basis van afgegeven diplomatieke garanties. Sindsdien hebben in Burkina Faso echter twee staatsgrepen plaatsgevonden, maar dat heeft niet geleid tot herbeoordeling van de eventuele risico’s die voor Compaoré zouden bestaan bij uitlevering. Het EHRM acht dat niet aanvaardbaar en besluit dat uitlevering zonder nader onderzoek in strijd zou komen met art. 3 EVRM.

Kovačević t. Bosnië en Herzegovina, EHRM 29 augustus 2023, nr. 43651/22

Een inwoner van de Federatie Bosnië en Herzegovina heeft bezwaar tegen het kiessysteem in Bosnië en Herzegovina, dat tot gevolg heeft dat hij alleen kan stemmen voor kandidaten voor de Bosnische of de Kroatische etniciteitsgroepen. Stemmen op een kandidaat van zijn politieke voorkeur die zich niet heeft verklaard tot een van deze etniciteitsgroepen kan niet, net zomin als stemmen op een kandidaat voor de Servische etniciteitsgroep. Conform zijn eerdere rechtspraak oordeelt het Hof dat het op etnische vertegenwoordiging gebouwde kiessysteem niet verenigbaar is met het gelijkheidsbeginsel van art. 1 P12 EVRM; een dergelijk systeem mag niet prevaleren boven een systeem van politieke representatie.

Lenis t. Griekenland, EHRM 27 juni 2023 (ontv.besl.), nr. 47833/20

Een Grieks-Orthodoxe kerkleider heeft in twee blogposts zeer negatieve en denigrerende uitspraken gedaan over homoseksuelen, waarbij hij ook opriep om ze te bespugen. Hij is in verband daarmee veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf. Het Hof acht de gemaakte afweging op nationaal niveau redelijk, onder andere omdat daarbij terdege rekening is gehouden met klagers gezag als kerkleider. Ook wijst het Hof erop dat uitingen waarin de menselijke waardigheid van LHBTI-mensen wordt ontkend en waarin wordt opgeroepen tot geweld, buiten het toepassingsbereik van art. 10 EVRM vallen. De klacht van de kerkleider over schending van zijn uitingsvrijheid is dan ook niet-ontvankelijk.

Lietuvos Respublikos generalinė prokuratūra, HvJ EU 7 september 2023, zaak C-162/22

In het kader van een procedure tegen een openbaar aanklager die mogelijk onrechtmatig informatie heeft doorgespeeld, is gebruikgemaakt van eerder verkregen en bewaarde verkeersgegevens. Het HvJ EU oordeelt dat het niet is toegestaan om op deze manier gebruik te maken van verkeersgegevens (die aan de overheid beschikbaar zijn gesteld in het kader van het bestrijden van zware criminaliteit) voor het doel van het onderzoeken van ambtsmisdrijven die verband houden met corruptie. Dit is in strijd met richtlijn 2002/58/EG gelezen in samenhang met het Handvest.

Gauvin-Fournis en Silliau t. Frankrijk, EHRM 7 september 2023, nr. 21424/16

In Frankrijk bestond tot 2022 wetgeving die volledige anonimiteit voor spermadonoren verzekerde. De nieuwe wetgeving maakt het voor eerder verwekte kinderen mogelijk om informatie over de identiteit van hun biologische vader te verkrijgen, op voorwaarde van diens instemming en de vindbaarheid van de gegevens. Het EHRM benadrukt dat het wetgevingsproces zorgvuldig is verlopen en dat alle belangen zijn meegewogen om tot een oplossing te komen. Ook omdat de margin of appreciation ruim is vanwege het ontbreken van Europese consensus over dit onderwerp, oordeelt het Hof met 4 stemmen tegen 3 dat art. 8 EVRM niet is geschonden.