Gestur Jónsson en Ragnar Halldór Hall t. IJsland, EHRM (GK) 22 december 2020, nrs. 68273/14 en 68271/14

In een strafzaak is aan twee advocaten een boete van 6200 euro opgelegd vanwege onder meer belediging van de rechtbank. Een Kamer van het EHRM oordeelde eerder dat daarbij geen sprake was van een schending van de procedurele rechten van de advocaten onder art. 6 en 7 EVRM. De Grote Kamer besluit nu dat de klachten niet-ontvankelijk zijn, omdat de sanctie niet als strafrechtelijk kan worden aangemerkt. Daarbij weegt het mee dat het hier eerder ging om een tuchtkwestie dan om een strafvervolging, en dat de boete niet uitzonderlijk hoog was.

J & S Service, HvJ EU 10 december 2020, zaak C-620/19

In het kader van een faillissementsprocedure heeft een curator de Duitse belastingautoriteit verzocht om diverse fiscale gegevens over een onderneming te verschaffen. Daarbij zijn bij de nationale rechter uitlegvragen opgekomen rondom enkele bepalingen en begrippen uit de Duitse wetgeving over de vrijheid van informatie, die sterk lijken op die uit de Algemene Verordening Gegevensbescherming. Het HvJ verklaart zich onbevoegd om deze uitleg te geven, nu de AVG – net als art. 8 Hv – alleen ziet op persoonsgegevens van natuurlijke personen en niet op die van rechtspersonen.

L.F. t. Ierland, EHRM 10 november 2020 (ontv.besl.), nr. 62007/17

L.F. heeft in de jaren ’60 een symfysiotomie ondergaan bij de geboorte van haar eerste kind. Dit is een operatieve ingreep om het geboortekanaal te verbreden die in Ierland tussen 1940-1980 vrij vaak werd uitgevoerd en die tot veel complicaties en schade kan leiden. In 2014 heeft de Ierse overheid een compensatiesysteem voor slachtoffers in het leven geroepen. L.F. vond dit niet voldoende en heeft – zonder succes – geprobeerd het verantwoordelijke ziekenhuis aansprakelijk te stellen. Het EHRM verklaart haar klacht onder art. 8 EVRM ongegrond omdat haar zaak op nationaal niveau zorgvuldig is behandeld en het compensatiesysteem niet ontoereikend was.

Lamatic t. Roemenië, EHRM 1 december 2020, nr. 55859/15

Een verdachte is in eerste aanleg vrijgesproken wegens onvoldoende bewijs. In hoger beroep is hij alsnog veroordeeld op basis van een andere bewijswaardering. Nu de verdachte had aangegeven niet bij de zitting in hoger beroep te willen zijn, is hij niet opnieuw gehoord en heeft hij ook geen gelegenheid gehad om een belangrijke getuige opnieuw te horen. Het EHRM oordeelt dat in dit specifieke geval klager zelf afstand heeft gedaan van zijn recht. Daarnaast is de bewijswaardering in hoger beroep zorgvuldig verlopen. Het recht op een eerlijk proces (art. 6 EVRM) is dan ook niet geschonden.

Le Mailloux t. Frankrijk, EHRM 5 november 2020 (ontv.besl.), nr. 18108/20

Klager heeft zich in Frankrijk gevoegd in een procedure die anderen hebben aangespannen vanwege het beweerdelijke tekortschieten van de overheidsmaatregelen tegen de coronapandemie. Volgens klager raken de tekortkomingen hem nog extra omdat hij een ernstige aandoening heeft. Het EHRM benadrukt dat het geen klachten kan behandelen die als actio popularis worden aangemerkt. Klager heeft onvoldoende aangetoond dat de tekortkomingen zijn persoon en gezondheid in heel bijzondere mate raken. Deze klacht is daarom niet-ontvankelijk ratione personae.

M.L. t. Noorwegen, EHRM 22 december 2020, nr. 64639/16

Een kind is vanaf de geboorte gescheiden van haar moeder, vanwege zorgen over de geestelijke gezondheid van de laatste. Het kind is in een pleeggezin geplaatst en later is de moeder de ouderlijke macht ontnomen en is het kind door de pleegouders geadopteerd. Het EHRM overweegt dat de Noorse autoriteiten te weinig hebben gedaan om een band tussen moeder en kind te laten ontstaan, terwijl ze de beslissing tot adoptie vervolgens wel op het ontbreken van die band hebben gebaseerd. Gelet daarop is art. 8 EVRM in de onderhavige zaak volgens het Hof geschonden.

Guđmundur Andri Ástráđsson t. IJsland, EHRM (GK) 1 december 2020, nr. 26374/18

In de benoemingsprocedure van rechters voor een nieuw ingesteld rechtscollege is sprake geweest van onregelmatigheden. Een Kamer van het EHRM heeft in 2019 geconcludeerd dat de nationale procedureregels flagrant waren geschonden, in strijd met art. 6 lid 1 EVRM. De Grote Kamer definieert nu een nieuwe, uit drie stappen bestaande test om te kunnen bepalen of het recht op een ‘bij wet ingesteld gerecht’ is geschonden. Daarbij staat onder meer centraal of essentiële rechtsstatelijke waarden door de onregelmatigheden zijn geraakt. Dit was in de IJslandse procedure het geval, zodat de Grote Kamer het Kameroordeel bevestigt.

M.M. t. Zwitserland, EHRM 8 december 2020, nr. 59006/18

M.M. is een in Zwitserland geboren man van Spaanse afkomst. Nadat hij in 2018 is veroordeeld vanwege een zedendelict met een minderjarige, wordt besloten dat hij voor een periode van vijf jaar naar Spanje moet worden uitgezet. Het EHRM acht deze beslissing te billijken, ook al heeft klager zijn hele leven in Zwitserland gewoond. De nationale rechter heeft veel aandacht besteed aan de aard en ernst van het vergrijp, de recidivekans en de gebrekkige integratie in Zwitserland, en is tot een zorgvuldige afweging gekomen. Geen schending art. 8 EVRM.

Mile Novaković t. Kroatië, EHRM 17 december 2020, nr. 73544/14

Een Kroatische docent van Servische afkomst gaf in het Servisch les op een school op grondgebied dat na de Joegoslavische oorlogen in de jaren ‘90 aan Kroatië is toegevoegd. Uiteindelijk werd hij ontslagen omdat hij niet in het Kroatisch doceerde en hij vanwege zijn leeftijd (toen 55) niet in staat werd geacht om dat alsnog te leren. Het EHRM oordeelt dat een ontslag wegens taalbeheersing en leeftijd direct raakt aan het privéleven, zodat art. 8 EVRM van toepassing is. Zeker nu er discussie was over de onderwijstaal en alternatieven niet goed zijn overwogen, acht het Hof deze bepaling geschonden.

National Movement Ekoglasnost t. Bulgarije, EHRM 15 december 2020, nr. 31678/17

In een procedure is een ngo veroordeeld tot betaling van de proceskosten, inclusief de advocatenkosten van de wederpartij. Volgens de ngo is het te betalen bedrag daarbij zo hoog dat het eigendomsrecht is geschonden. Het EHRM overweegt dat de nationale wetgeving de rechter op zichzelf ruimte biedt om rekening te houden met concrete omstandigheden, maar dat dat in dit geval niet voldoende is gebeurd. De advocatenkosten waren veel hoger dan gemiddeld, terwijl de rechtvaardiging daarvoor is niet onderzocht. Schending art. 1 EP EVRM.