Brus t. België, EHRM 14 september 2021, nr. 18779/15

Een medewerker van de Europese Commissie is in 2001 strafrechtelijk vervolgd vanwege vermeende betrokkenheid bij een corruptiekwestie. Hij is daarvoor in voorlopige hechtenis genomen en tijdens zijn detentie is hij buiten aanwezigheid van een advocaat verhoord. In 2012 is hij veroordeeld tot een gevangenisstraf. Het EHRM ziet geen goede redenen voor de afwezigheid van een advocaat bij het verhoor en oordeelt dat in de procedure als geheel die tekortkoming onvoldoende is gecompenseerd. Schending art. 6 lid 1 en 3 (c) EVRM. Daarnaast schending art. 6 lid 1 EVRM vanwege overschrijding van de redelijke termijn.

Carter t. Rusland, EHRM 21 september 2021, nr. 20914/07

In 2006 is in London de ex-KGB- en ex-FSB-medewerker Aleksander Litvinenko vermoord door vergiftiging met de zeldzame radioactieve stof polonium. In een Brits onderzoek is vastgesteld dat de moord is gepleegd door twee Russen die handelden in opdracht van de FSB. Op basis van dit rapport en in het licht van de Russische weigering om nader bewijs te verschaffen concludeert het Hof dat Rusland inderdaad verantwoordelijk moet worden gehouden voor het overlijden. Daarnaast heeft Rusland nagelaten een effectief onderzoek in te stellen. Art. 2 EVRM is dan ook in zowel procedureel als materieel opzicht geschonden.

Dareskizb Ltd t. Armenië, EHRM 21 september 2021, nr. 61737/08

In 2008 werd in Armenië grootschalig geprotesteerd tegen verkiezingsfraude. De autoriteiten besloten daar hard en gewapend tegen op te treden, met rellen tot gevolg. De president riep de noodtoestand uit en verbood kritische informatievoorziening in de media. Daardoor kon een oppositiekrant gedurende 20 dagen niet worden uitgegeven. Het EHRM wijst het Armeense beroep op art. 15 EVRM af omdat hier niet van een algemene noodtoestand kon worden gesproken. In de met een beroep op de noodtoestand gerechtvaardigde inbreuk op de persvrijheid ziet het Hof een bedreiging van de grondwaarden van de democratie. Schending art. 10 EVRM.

M.D. e.a. t. Rusland, EHRM 14 september 2021, nrs. 71321/17 en 9 andere

De Russische autoriteiten hebben besloten dat een aantal Syrische asielzoekers zouden moeten worden uitgezet naar Syrië. Op basis van rapporten uit de periode 2019-2021 oordeelt het Hof echter dat de veiligheidssituatie daar zeer slecht is en dat bovendien teruggekeerde vluchtelingen een groot en reëel risico lopen om aan onmenselijke en vernederende behandeling, foltering of de dood te worden blootgesteld. Uitzetting naar Syrië is nu en in de nabije toekomst dan ook niet verenigbaar met art. 2 en 3 EVRM. In de tussentijd mogen de asielzoekers niet te lang in vreemdelingenbewaring worden gehouden.

Milosavljević t. Servië (nr. 2), EHRM 21 september 2021, nr. 47274/19

In een Servisch weekblad is een provocatief stuk geplaatst over het beheer van een begraafplaats, waarin vooral de directeur sterk werd bekritiseerd. In een smaadprocedure die de directeur startte werd hij in het gelijk gesteld en werd hem een schadevergoeding toegekend. Het EHRM oordeelt dat dit niet in strijd is met de door art. 10 EVRM beschermde uitingsvrijheid, vooral gelet op het feit dat veel van de uitingen op speculatie waren gebaseerd, maar feitelijk van aard leken.

Pintar e.a. t. Slovenië, EHRM 14 september 2021, nrs. 49969/14 en 4 andere

In 2014 zijn er in Slovenië buitengewone maatregelen jegens een aantal banken uitgevaardigd, waarbij onder meer de aandelen en bonds van particulieren werden geschrapt. Over die aantasting van hun eigendomsrecht hebben verschillende aandeel- en bondhouders willen procederen, maar dat bleek naar Sloveens recht niet mogelijk. Na een uitspraak van het Sloveense constitutionele hof is er in 2020 een nieuwe rechtsgang gecreëerd, maar die staat voor de aandeel-/bondhouders in deze zaak niet open. Daardoor zijn er volgens het EHRM onvoldoende procedurele waarborgen geboden rondom hun eigendomsrecht, in strijd met art. 1 EP EVRM.

Ringier Axel Springer Slovakia, a.s. t. Slowakije (nr. 4), EHRM 23 september 2021, nr. 26826/16

In een gestreamd programma over de uitreiking van muziekprijzen heeft een populaire Slowaakse zanger zich positief uitgesproken over marihuana en gezegd dat marihuanagebruik niet strafbaar zou mogen zijn. De uitgever van de stream heeft daarop een bestuurlijke boete gekregen wegens het promoten van drugsgebruik. Het EHRM acht dat in strijd met art. 10 EVRM, omdat het ging om uitingen over een onderwerp van algemeen belang en de interviewende journalist niet in strijd heeft gehandeld met eisen van journalistieke zorgvuldigheid.

Saksoburggotski en Chrobok t. Bulgarije, EHRM 7 september 2021, nr. 38948/10

In 1947 is in Bulgarije de monarchie afgeschaft en zijn de bezittingen van de Kroon overgedragen aan de staat. In 1998 werd de onderliggende wet voor die overdracht onconstitutioneel verklaard. Sindsdien probeert de voormalige Bulgaarse koning restitutie van de voormalige eigendommen van de Kroon te verkrijgen, maar nog zonder succes. In 2009 is bovendien een moratorium opgelegd op de exploitatie van de eigendommen. Vanwege onduidelijkheden over de eigendomstitels verklaart het Hof de meeste klachten niet-ontvankelijk. Wel stelt het een schending van het eigendomsrecht vast ten aanzien van het moratorium op de exploitatie van een specifiek bosgebied, dat het excessief belastend acht.

Savenko e.a. t. Rusland, EHRM 14 september 2021, nr. 13918/06

In 2004 is in Rusland de Nationale Bolsjewistische Partij ontbonden omdat deze partij niet aan de eisen zou voldoen, onder meer omdat de naamgeving in strijd was met de regels en er geen jaarrapporten waren aangeleverd. Een latere poging om de partij opnieuw op te richten was niet succesvol: de partij werd toen niet geregistreerd omdat de partij zich louter zou concentreren op de etnisch-Russische bevolking. Het EHRM acht de ontbinding overmatig formalistisch en oordeelt dat de nieuwe partij minder sterk etnisch geaffilieerd was dan de regering had beweerd. Strijd met art. 11 EVRM.

Tuncer Bakirhan t. Turkije, EHRM 14 september 2021, nr. 31417/19

Een verkozen burgemeester die in het publieke debat stevig stelling heeft genomen, is na de mislukte coup in Turkije in 2016 gearresteerd, in voorarrest genomen en veroordeeld vanwege ondersteuning van en het verspreiden van propaganda voor de PKK. Het EHRM oordeelt dat er onvoldoende redenen waren om hem in voorarrest te nemen, zodat art. 5 lid 3 EVRM is geschonden. Ook acht het het voorarrest en de veroordeling in strijd met de door art. 10 EVRM beschermde vrijheid van meningsuiting.