RTL Nederland en RTL Nieuws, HvJ EU 18 januari 2024, zaak C-451/22

In 2018 heeft RTL de bevoegde ministers gevraagd om publicatie van bepaalde informatie over het neerhalen van vlucht MH17 in Oekraïne. Dit is geweigerd omdat er op grond van een EU-verordening voor de gevraagde informatie een geheimhoudingsplicht bestaat. Het HvJ EU oordeelt dat de betreffende verordeningsbepaling weliswaar inbreuk maakt op het recht op vrijheid van meningsuiting en informatie (art. 11 Hv), maar dat hiervoor een rechtvaardiging bestaat. De bepaling tast het wezen van art. 11 Hv niet aan, dient het legitieme doel van bescherming van de veiligheid van het luchtruim, en is proportioneel in het licht van dit doel.

AP Assistenzprofis, HvJ EU 7 december 2023, zaak C-518/22

AP Assistenzprofis verleent diensten aan mensen met een handicap, onder meer door voor hen persoonlijke assistenten te zoeken. Voor studente A. zocht zij een assistent in de leeftijdsgroep 18-30 jaar. Hierover procedeerde een afgewezen kandidaat. Het HvJ EU erkent dat de leeftijdseis direct onderscheid opleverde en onderzoekt of daarvoor een rechtvaardiging bestond. Een persoonlijk assistent kan ervoor zorgen dat mensen met een handicap volwaardiger en autonomer kunnen fungeren. In een geval als het onderhavige is het redelijk om iemand te zoeken die qua leeftijd goed past bij de persoonlijke en sociale omgeving van A. Het onderscheid is dan ook gerechtvaardigd.

G. K. e.a. (Parquet européen), HvJ EU (GK) 21 december 2023, zaak C-281/22

Deze zaak gaat over de te bieden grondrechtenwaarborgen als in het kader van een onderzoek van het Europese Openbaar Ministerie bijvoorbeeld huiszoekingen en inbeslagnemingen moeten worden verricht. Als voor zo’n onderzoeksmaatregel rechterlijke toestemming is vereist krachtens het recht van de lidstaat van de assisterende gedelegeerd Europese aanklager, mag de toetsing daar alleen betrekking hebben op de aspecten betreffende de tenuitvoerlegging van deze maatregel. Als sprake is van ernstige inmenging in de Handvestrechten van de betrokkene, moeten de aspecten betreffende de rechtvaardiging en de vaststelling ervan vooraf worden getoetst door een rechter in de lidstaat van de behandelende gedelegeerd Europese aanklager.

GN (Motif de refus fondé sur l’intérêt supérieur de l’enfant), HvJ EU (GK) 21 december 2023, zaak C-261/22

Als een EAB is uitgevaardigd tegen een ouder met minderjarige kinderen kunnen het belang van het gezinsleven (art. 7 Hv) en de belangen van het kind (art. 24 lid 2 Hv) vergen dat het EAB niet ten uitvoer wordt gelegd. Dat kan zich bijvoorbeeld voordoen als het door een EAB niet mogelijk is om de ouder en de kinderen bij elkaar te houden. Niet-tenuitvoerlegging van een EAB is echter alleen aanvaardbaar als aan de tweestappentoets is voldaan, waarbij eerst in algemene zin en vervolgens concreet wordt nagegaan of uitvoering een reëel risico zou opleveren van schending van de genoemde grondrechten.

Krankenversicherung Nordrhein, HvJ EU 21 december 2023, zaak C-667/21

Een medische instelling stelt op basis van haar wettelijke opdracht medische adviezen over arbeidsongeschiktheid op voor zorgverzekeraars. Zij doet dat in voorkomende gevallen ook als het de arbeidsongeschiktheid van haar eigen werknemers betreft. Het HvJ EU oordeelt dat dat niet als zodanig een onrechtmatige gegevensverwerking oplevert. Ook hoeft de instelling in beginsel niet te garanderen dat geen enkele collega van de betrokkene toegang heeft tot zijn gezondheidsgegevens. Wel moet de gegevensverwerking aan de verder geldende rechtmatigheids- en zorgvuldigheidseisen van art. 6 en 9 AVG voldoen.

Nordic Info, HvJ EU (GK) 5 december 2023, zaak C-128/22

In juli 2020 werden vanwege de coronapandemie niet-essentiële reizen vanuit en naar België verboden als herkomst- of bestemmingslanden in een rode zone vielen. Het HvJ EU stelt in algemene zin vast dat dit soort beperkende maatregelen bedoeld was om de volksgezondheid te beschermen. Het HvJ EU acht ze in beginsel niet onredelijk. De nationale rechter moet de geschiktheid, noodzakelijkheid en evenredigheid ervan nagaan, maar moet daarbij rekening houden met de bijzondere omstandigheden. Ook oordeelt het dat het tijdelijk invoeren van binnengrensbeperkingen in deze omstandigheden gerechtvaardigd kon worden met het oog op de openbare orde.

Rivière e.a. t. Parlement, HvJ EU 14 december 2023, zaak C-767/21 P

Een aantal leden van het Europees Parlement had nationale vlaggetjes op hun bankjes neergezet, maar dat kwam hen op een verbod te staan. Op grond van art. 10 lid 3 van het Reglement van het Handvest is het namelijk niet toegestaan om ‘spandoeken’ te tonen. Het HvJ EU oordeelt dat het Gerecht eerder terecht heeft vastgesteld dat vlaggen in het licht van de Franse taalversie gelijk kunnen worden gesteld aan spandoeken. Bovendien passen spandoeken noch vlaggen in de mondelinge debattraditie, waarbij geen andere uitdrukkingsmiddelen mogen worden gebruikt dan het gesproken woord. De hogere voorziening wordt dan ook afgewezen.