Diaconeasa t. Roemenië, EHRM 20 februari 2024, nr. 53162/21

Door een beroerte is klaagster ernstig lichamelijk gehandicapt geraakt; zij kon niet meer goed voor zichzelf zorgen, praten en bewegen. Aanvankelijk hadden de nationale autoriteiten haar daarom persoonlijke assistentie toegekend. Dit besluit werd in 2017 gewijzigd na een herbeoordeling van haar situatie. Het Hof benadrukt dat, mede gelet op het VN-Gehandicaptenverdrag, mensen met een handicap zo goed mogelijk in staat moeten worden gesteld autonoom te leven. Nu bij de herbeoordeling onvoldoende rekening is gehouden met klaagsters zorg- en assistentiebehoefte, zijn haar autonomie en waardigheid aangetast. Daardoor is ongerechtvaardigd inbreuk gemaakt op haar privéleven, in strijd met art. 8 EVRM.

Gurbanov t. Armenië, EHRM 5 oktober 2023, nr. 7432/17

In een gewapend conflict aan de grens tussen Armenië en Azerbeidzjan is in 2016 een Azerbeidzjaanse man gedood. Het heeft vervolgens 38 dagen geduurd voordat zijn lichaam werd overgedragen aan de ouders van de man, die hem daardoor pas toen konden begraven. Het EHRM aanvaardt dat de lange duur inbreuk maakt op de art. 8-rechten van de ouders. De vertraging kan volgens het Hof echter worden verklaard vanuit de wens om onderzoek te doen naar eventuele mishandeling, waarvoor beschikbaarheid van een neutrale expert moest worden afgewacht. Art. 8 of 14 EVRM zijn dan ook niet geschonden. 

Mayboroda t. Oekraïne, EHRM 13 april 2023, nr. 14709/07

In 2000 is bij Mayboroda tijdens een spoedoperatie haar linkernier verwijderd. Zij had daarvoor geen geïnformeerde toestemming geven, net zomin als haar naasten. De behandelende artsen hielden het verwijderen van de nier voor haar geheim. Uiteindelijk heeft ze voor dit laatste op nationaal niveau wel erkenning en compensatie ontvangen. Het EHRM oordeelt dat de destijds in Oekraïne bestaande regels en protocollen voor geïnformeerde toestemming tekortschoten, zodat art. 8 EVRM is geschonden. Vanwege de al toegekende compensatie is de klacht over de geheimhouding niet-ontvankelijk.

G.M. e.a. t. Moldavië, EHRM 22 november 2022, nr. 44394/15

Drie vrouwen die vanwege een geestelijke beperking zijn opgenomen in een neuropsychiatrische instelling zijn daar verkracht door een arts. Toen bleek dat ze zwanger waren zijn ze gedwongen een abortus te ondergaan en is (waarschijnlijk) bij de operatie zonder hun medeweten en instemming een spiraaltje geplaatst. Het EHRM stelt vast dat in Moldavië niet de nodige bescherming bestaat van de autonomie en vrijheid van kwetsbare vrouwen met een geestelijke beperking. Daardoor en door de gedwongen abortussen en anticonceptie is art. 3 EVRM geschonden. Ook is te weinig gedaan om de feitenrelazen van de vrouwen te onderzoeken.

Drelon t. Frankrijk, EHRM 8 september 2022, nr. 3153/16

Drelon werd in 2004 gescreend omdat hij bloeddonor wilde worden. Hij wilde daarbij geen antwoord geven op de vraag of hij wel eens seks had gehad met andere mannen. In het computersysteem werd dit geregistreerd als een ‘ja’, waardoor een contra-indicatie aanwezig was en hij als bloeddonor werd geweigerd. Op grond van hetzelfde computercriterium gebeurde dit ook in 2006 en 2016. Het EHRM acht de contra-indicatie niet onredelijk, maar de registratiewijze is te weinig precies, terwijl er wel indicaties uit blijken over klagers seksueel gedrag. Ook gelet op de lange bewaartermijn oordeelt het dat art. 8 EVRM is geschonden.

Piperea t. Roemenië, EHRM 5 juli 2022 (ontv.besl.), nr. 24183/21

Een hoogleraar heeft bezwaar tegen de in Roemenië in 2020 ingevoerde coronamaatregelen. In het bijzonder betwist hij de geschiktheid en noodzakelijkheid van afstand houden, het dragen van een mondkapje en quarantainemaatregelen. Het EHRM verklaart de zaak niet-ontvankelijk omdat de hoogleraar onvoldoende heeft aangetoond dat hij persoonlijk in zijn belangen is geraakt door deze maatregelen. Ook heeft hij zijn stellingen over de ongeschiktheid en ontoereikendheid van de maatregelen niet voldoende onderbouwd.

De Kok t. Nederland, EHRM 26 april 2022, nr. 1443/19

De Kok heeft fundamentele bezwaren tegen het Nederlandse systeem van zorgverzekeringen. Hij wil geen onderdeel uitmaken van een collectief systeem en zijn eigen lasten dragen; bovendien wil hij alleen gebruikmaken van homeopathische geneeskunde. Het EHRM oordeelt dat de verplichting om een basisverzekering voor de zorg af te sluiten wordt gerechtvaardigd door de wens van collectieve solidariteit en gezamenlijke bijdragen aan de zorgkosten. Klagers bezwaren komen bovendien niet voort uit een godsdienst of levensovertuiging. De verplichting een basisverzekering af te sluiten is dan ook niet strijdig met art. 8, 9 of 1 EP EVRM; de klachten zijn kennelijk ongegrond.

Jivan t. Roemenië, EHRM 8 februari 2022, nr. 62250/19

Bij een 85-jarige man is een been geamputeerd. Daarna kon hij nauwelijks nog voor zichzelf zorgen. Nu amputatie in Roemenië als een handicap van middenniveau wordt gekwalificeerd, kwam de man niet in aanmerking voor persoonlijke assistentie. Het EHRM wijst erop dat Roemenië onder het VN Gehandicaptenverdrag de verplichting is aangegaan om de autonomie van mensen met een handicap te beschermen. De nationale autoriteiten hebben dat onvoldoende gedaan door alleen naar de ernst van de handicap zelf te kijken en niet naar de overige omstandigheden. Daardoor heeft de staat niet voldaan aan zijn positieve verplichtingen, in strijd met art. 8 EVRM.

J.L. t. Italië, EHRM 27 mei 2021, nr. 5671/16

In een strafprocedure over groepsverkrachting is het slachtoffer beweerdelijk onderworpen aan intimidatie door de autoriteiten en is door hun optreden inbreuk gemaakt op haar persoonlijke integriteit. Volgens het Hof zijn de rechters in eerste aanleg respectvol omgegaan met haar situatie. De uitspraak in hoger beroep gaf echter blijk van duidelijke vooroordelen en stereotypen tegenover vrouwen, hetgeen het Hof problematisch acht vanwege het belang van het tegengaan van gender-gebaseerd seksueel geweld. Dit heeft secundaire victimisatie van het slachtoffer opgeleverd, in strijd met art. 8 EVRM.

Association ACCEPT e.a. t. Roemenië, EHRM 1 juni 2020, nr. 19237/16

Tijdens de vertoning van een film over een gezin van gelijk geslacht door een LGBT-belangenorganisatie is een groep rechtse demonstranten het auditorium binnengedrongen. Zij hebben beledigende leuzen geschreeuwd en voortzetting van de filmvertoning verhinderd. De aanwezige politie heeft volgens het EHRM onvoldoende gedaan om de demonstranten tegen te houden. Meer in het algemeen is de staat tekortgeschoten in de bescherming tegen en het onderzoeken van dit sterk homofoob gemotiveerde gedrag, in strijd met art. 8, 11 en 14 EVRM.