K.L. t. X (Absence de motifs de résiliation), HvJ EU 20 februari 2024, zaak C-715/20

Volgens een nationale regeling bestaat bij beëindiging van tijdelijke arbeidsovereenkomsten geen motiveringsplicht voor de werkgever; bij beëindiging van arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd is die er wel. Het HvJ EU ziet geen rechtvaardiging voor dit verschil in behandeling, maar nu de toepasselijke richtlijn geen horizontale werking heeft, kan de nationale rechter de nationale regeling in een privaatrechtelijk geschil niet buiten toepassing laten vanwege strijd met die richtlijn. Hij kan dat daarentegen wel doen op de grond dat art. 47 Hv wordt aangetast, nu door het ontbreken van een motivering afbreuk wordt gedaan aan het recht op een doeltreffende voorziening in rechte.

Del Valle Ruíz e.a./CRU, Gerecht 22 november 2023, gev. zaken T-302/20, T-303/20 en T-307/20

Vanwege een dreigend faillissement van de Spaanse Banco Popular is gebruik gemaakt van het na 2008 opgerichte Gemeenschappelijk Afwikkelingsmechanisme. Daarbij heeft de Gemeenschappelijke Afwikkelingsraad (GAR) besluiten genomen die volgens aandeelhouders en crediteuren van de bank voor hen nadelig waren. Voor zover relevant voor het Handvest is volgens het Gerecht echter geen sprake geweest van schending van procedurele rechten. Evenmin is het eigendomsrecht van art. 17 lid 1 aantoonbaar aangetast door de toepassing van het nieuwe mechanisme.

Ligue des droits humains (Vérification du traitement des données par l’autorité de contrôle), HvJ EU 16 november 2023, nr. C-333/22

BA heeft een veiligheidsattest aangevraagd en dat niet gekregen. Hij verzocht daarop om inzage in de onderliggende persoonsgegevensregistratie, maar dat werd hem geweigerd. In plaats daarvan heeft het Controleorgaan op de politionele informatie een controle en correctie uitgevoerd, echter zonder aan BA mee te delen wat er is veranderd. Het HvJ EU oordeelt dat richtlijn 2016/680 in dit soort gevallen een zekere ruimte biedt om een minimum aan informatie toch mee te delen. In ieder geval moet er volwaardige rechterlijke toetsing mogelijk zijn van het besluit van een toezichthoudende autoriteit om een uitgevoerde controle te beëindigen.

Staatsanwaltschaft Aachen, HvJ EU 9 november 2023, nr. C-819/21

In verband met een verzoek om overlevering van een veroordeelde Poolse staatsburger vraagt een Duitse rechter zich af wie moet beoordelen of deze in Polen een risico loopt op een ernstig oneerlijke behandeling: het HvJ EU of hijzelf. Het HvJ EU oordeelt dat deze verantwoordelijkheid rust bij de nationale rechter. Als het gaat om een veroordeelde staatsburger hoeft de beoordeling van het concrete geval alleen de situatie tot de veroordeling te betreffen; latere ontwikkelingen zijn in dit situatietype redelijkerwijs niet relevant.

Agenția Națională de Integritate, HvJ EU 4 mei 2023, zaak C-40/21

In Roemenië wordt bij geconstateerde onrechtmatige belangenconflicten na verval van de ambtstermijn automatisch een verbod van drie jaar opgelegd om openbare functies te bekleden. Deze maatregel valt binnen het bereik van een EU-beschikking jegens Roemenië over corruptiebestrijding en daarmee binnen dat van het EU-Grondrechtenhandvest. Door de preventieve aard van de sanctie is art. 49 lid 3 Hv niet van toepassing. Het algemene evenredigheidbeginsel en procedurele rechten zijn dat wel, maar het verbod is volgens het HvJ evenredig aan de corruptiebestrijdingsdoelen en er is voldoende rechtsbescherming. Art. 15 lid 1 Hv is niet van toepassing op openbare functies.

Norra Stockholm Bygg, HvJ EU 2 maart 2023, zaak C-268/21

In het kader van een civiele procedure is toegang gezocht tot een groot personeelsregister dat met het oog op belastingcontrole is bijgehouden. Dit soort toegang tot gegevens is volgens het HvJ EU op zichzelf te rechtvaardigen in het kader van het recht op een eerlijk proces en effectieve rechtsbescherming. Wel moet de nationale rechter een zorgvuldige beoordeling uitvoeren van de noodzakelijkheid en de evenredigheid van de toegang. Daarbij moet hij rekening houden met het beginsel van minimale gegevensbescherming en moet hij alternatieven overwegen voor volledige toegang tot de gegevens.

Europese Commissie t. Hongarije, HvJ EU 16 november 2021, zaak C-821/19

Naar aanleiding van een door de Europese Commissie ingestelde inbreukprocedure oordeelt het HvJ EU dat Hongarije op een aantal punten de Procedurerichtlijn en de Opvangrichtlijn heeft geschonden. Het is niet aanvaardbaar om eigenmachtig een extra ontvankelijkheidscriterium voor asielverzoeken toe te sturen. Daarnaast is het in strijd met de Procedurelichtlijn en met art. 18 en 47 Hv om mensen strafbaar te stellen voor het bieden van hulp aan asielzoekers bij het indienen van een asielverzoek en om beperkende maatregelen aan deze mensen op te leggen.

Ivan Gavanozov, HvJ EU 11 november 2021, zaak C-852/19

De Bulgaarse vervolgingsautoriteiten hebben een Europees onderzoeksbevel uitgevaardigd waarin de Tsjechische autoriteiten werd verzocht om woningen en kantoren te doorzoeken en een getuige via een videoconferentie te verhoren. Het HvJ oordeelt dat – vanwege de vergaandheid van zo’n getuigenverhoor – er voor de betrokkene in de uitvoerende lidstaat een rechtsmiddel moet zijn om in ieder geval de materiële gronden van het bevel te laten toetsen. Is dat er niet, dan is het in strijd met art. 47 Hv om zo’n onderzoeksbevel uit te vaardigen.

Europese Commissie t. Polen (tuchtrechtspraak), HvJ EU 15 juli 2021, zaak C-791/19

Naar aanleiding van een inbreukprocedure heeft het HvJ zich gebogen over de herziening van het Poolse tuchtrechtelijk systeem. Het concludeert dat dit systeem op verschillende punten onverenigbaar is met art. 19 lid 1 VEU, art. 47 Hv en art. 267 VWEU. De onafhankelijkheid van de Tuchtkamer is onvoldoende gegarandeerd; daarnaast is onvoldoende wettelijk omschreven in welke gevallen rechters tuchtrechtelijk kunnen worden aangesproken. Daardoor kunnen rechters vrezen voor vervolging vanwege de inhoud van hun uitspraken of het voorleggen van prejudiciële vragen; hun eigen onafhankelijkheid staat daardoor op het spel. Daarnaast zijn de tuchtprocedures zelf onvoldoende met waarborgen omkleed.

Profi Credit Slovakia, HvJ EU 22 april 2021, zaak C-485/19

Gelet op de ondergeschikte positie van consumenten ten opzichte van verkopers en hun vaak gebrekkige informatiepositie, kan het consumenten niet altijd worden aangerekend dat zij pas vrij laattijdig een procedure starten tegen een oneerlijk beding. Het laten beginnen van een verjaringstermijn van drie jaar op het moment waarop een oneerlijk beding tot stand komt is volgens het HvJ dan ook niet aanvaardbaar, ook niet in het licht van art. 47 Hv.