Bernotas t. Litouwen, EHRM 30 januari 2024, nr. 59065/21

Bij een jachtongeluk heeft Bernotas Ž.K. ernstig verwond. Ž.K. raakte daardoor deels arbeidsongeschikt en ontving in dat verband een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Bernotas is strafrechtelijk veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf en vergoeding van materiële en immateriële schade. Daarna is hij jaarlijks verantwoordelijk gemaakt voor terugbetaling van de arbeidsongeschiktheidsuitkering. Dit is volgens het EHRM in overeenstemming met Litouws recht en dient het doel van de nationale begroting. Gelet op de verantwoordelijkheid van Bernotas voor de arbeidsongeschiktheid is deze verplichting niet disproportioneel; Bernotas inkomenspositie is niet excessief aangetast en hij kon steeds procederen tegen de vergoedingsplicht. Geen schending van art. 1 EP EVRM.

Dabo t. Zweden, EHRM 18 januari 2024, nr. 12510/18

Een uit Syrië gevluchte arts heeft in Zweden asiel gekregen. Hij wil graag zijn (eerste) echtgenote en vijf kinderen laten overkomen, maar hij voldoet niet aan de voor gezinshereniging gestelde eis dat hij kan voorzien in hun levensonderhoud. Het EHRM beredeneert dat bij het stellen van gezinsherenigingsvoorwaarden een ruime margin of appreciation  toekomt aan de staten. De eis van kunnen voorzien in levensonderhoud is niet onredelijk. Er was bovendien een gerede kans dat de arts later wel aan de eis zou kunnen voldoen; hij zou dan een nieuw gezinsherenigingsverzoek kunnen indienen. In die omstandigheden is art. 8 EVRM niet geschonden.

Ismayilzade t. Azerbeidzjan, EHRM 18 januari 2024, nr. 17780/18

Ismayilzade heeft verzocht om een bepaalde voornaam voor haar zoon te laten registreren, maar dit werd geweigerd omdat deze naam niet in het voornamenregister stond. Wel werd een andere naam geregistreerd. Bij registratie van voornamen gaat het volgens het EHRM om een onderwerp waarover de regels in Europa sterk uiteenlopen, zodat er een ruime margin of appreciation bestaat. Ismayilzade heeft niet toegelicht welk nadeel zij ondervond van het registreren van de andere voornaam en waarom zij geen gebruik had gemaakt van de procedure tot naamswijziging. Zeker nu de zaak zorgvuldig is beoordeeld, is art. 8 EVRM niet geschonden.

Nordic Info, HvJ EU (GK) 5 december 2023, zaak C-128/22

In juli 2020 werden vanwege de coronapandemie niet-essentiële reizen vanuit en naar België verboden als herkomst- of bestemmingslanden in een rode zone vielen. Het HvJ EU stelt in algemene zin vast dat dit soort beperkende maatregelen bedoeld was om de volksgezondheid te beschermen. Het HvJ EU acht ze in beginsel niet onredelijk. De nationale rechter moet de geschiktheid, noodzakelijkheid en evenredigheid ervan nagaan, maar moet daarbij rekening houden met de bijzondere omstandigheden. Ook oordeelt het dat het tijdelijk invoeren van binnengrensbeperkingen in deze omstandigheden gerechtvaardigd kon worden met het oog op de openbare orde.

Waldner t. Frankrijk, EHRM 7 december 2023, nr. 26604/16

In Frankrijk gold tot 2006 de regeling dat zzp’ers die lid waren van een goedgekeurde accountancyvereniging 20% aftrek kregen van hun belastbaar inkomen. In 2006 is dit vervangen door een regeling waarbij voor niet-leden juist 25% bij hun belastbaar inkomen wordt opgeteld. Het EHRM acht de doelstellingen van deze regeling legitiem en wijst op de ruime beoordelingsmarge op belastingrechtelijk gebied. De onderhavige regeling is echter gebaseerd op onterechte ficties en gaat uit van kwade trouw, zonder dat daar een goede reden voor bestaat. De regeling ontbeert daardoor een redelijke basis en is in strijd met art. 1 EP EVRM.

Internationale Humanitäre Hilfsorganisation e. V. t. Duitsland, EHRM 10 oktober 2023, nr. 11214/19

Een stichting met humanitaire hulpverlening als doel blijkt veel steun en donaties te geven aan twee Palestijnse organisaties die directe banden hebben met de terroristische organisatie Hamas. Daarop is de stichting ontbonden en zijn haar middelen in beslag genomen. Het EHRM overweegt dat het tegengaan van terrorisme (ook elders) een legitiem doel is; het bevorderen van goede, vreedzame internationale relaties is een kernwaarde van het EVRM. De nationale rechter heeft de banden met Hamas overtuigend vastgesteld en heeft zorgvuldig getoetst of andere maatregelen dan een verbod effectief zouden zijn. Gelet hierop oordeelt het Hof dat art. 11 EVRM niet is geschonden.

Baret en Caballero t. Frankrijk, EHRM 14 september 2023, nrs. 22296/20 en 37138/20

Twee vrouwen willen zwanger worden met (ingevroren) sperma van hun inmiddels overleden echtgenoten. In Frankrijk geldt echter een absoluut verbod voor dergelijke postume reproductie. De vrouwen willen daarom uitwijken naar Spanje, maar ook dat is naar Frans recht niet toegestaan. Het EHRM acht een volledig verbod, dat ook een verbod op reproductie over de grens omvat, coherent. Bij het maken van de relevante wetgeving is de wetgever zijn – vanwege de ethische aspecten ruime – margin of appreciation niet te buiten gegaan. Art. 8 EVRM is daarom niet geschonden.

Gauvin-Fournis en Silliau t. Frankrijk, EHRM 7 september 2023, nr. 21424/16

In Frankrijk bestond tot 2022 wetgeving die volledige anonimiteit voor spermadonoren verzekerde. De nieuwe wetgeving maakt het voor eerder verwekte kinderen mogelijk om informatie over de identiteit van hun biologische vader te verkrijgen, op voorwaarde van diens instemming en de vindbaarheid van de gegevens. Het EHRM benadrukt dat het wetgevingsproces zorgvuldig is verlopen en dat alle belangen zijn meegewogen om tot een oplossing te komen. Ook omdat de margin of appreciation ruim is vanwege het ontbreken van Europese consensus over dit onderwerp, oordeelt het Hof met 4 stemmen tegen 3 dat art. 8 EVRM niet is geschonden.

Louliki t. Nederland, EHRM 11 april 2023, nr. 57766/19

Louliki is in 1981 op jonge leeftijd naar Nederland gekomen en woont hier sindsdien. Hij is vader van twee kinderen, maar woont niet met hen en de moeder samen. Na veroordeling vanwege verschillende gevallen van onder meer harddrugsbezit is hem een terugkeerbesluit en een inreisverbod opgelegd. Het EHRM is bereid om gezinsleven te aanvaarden omdat dit op nationaal niveau ook is gedaan. Het acht de genomen besluiten in het licht van de omstandigheden redelijk, ondanks de relatief milde straffen die zijn opgelegd en ondanks de lange verblijfsduur van Louliki. Art. 8 EVRM is dan ook niet geschonden.

Căpăţînă t. Roemenië, EHRM 28 februari 2023, nr. 911/16

In het kader van een strafrechtelijke procedure over corruptie van een douanier is beslag gelegd op financiële middelen ter hoogte van de geplukte verboden vruchten. Na gedeeltelijke vrijspraak is een proportioneel deel daarvan teruggegeven. De inbeslagname was volgens het Hof gerechtvaardigd met het oog op het belang van criminaliteitsbestrijding. Bovendien komt staten bij corruptiebestrijding een ruime margin of appreciation toe. Het door art. 1 EP EVRM beschermde eigendomsrecht is dan ook niet geschonden.